Sözlükte “tek olan bir şeyi dengi veya benzeriyle çift hale getirmek; birinin önüne düşüp işini görmeye çalışmak, işinin görülmesi için birinin aracılığını istemek” anlamlarındaki şef‘ kökünden türeyen şefâat, “suçunun bağışlanması veya dileğinin yerine getirilmesi için birine aracılık etme” mânasına gelir. Şâfi‘ ve şefî‘ “aracılık eden, şefaatte bulunan” demektir.
(Râgıb el-İsfahânî, el-Müfredât, “şfʿa” md.; Lisânü’l-ʿArab, “şfʿa” md.).

 
Şefaat “bir kişinin bağışlanması için başkasının adına af ve mağfiret dileme, maddi veya manevi bir imkanı elde etmesi için Allah nezdinde aracılık yapma yetkisi”, dini bir terim olarak “günahkar bir müminin bağışlanması veya cennete ulaşması için Allah nezdinde mertebesi yüksek olan birinin O’na dua etmesi, af dilemesi” anlamına gelmekte ve daha çok bu yüksek mertebeli kulların, ahirette günahkarların affedilmesi yönünde dilekte bulunmalarını, aracılığın kabul edilmesi ve bağışlanılmalarınıi ifade etmektedir. Kur’an’da kimseden bir şefaat kabul edilmeyeceği konusu çok nettir.
 
Kimse kimsenin yerine birşey ödeyemeyeceği ahiret hesap gününde , aracılık (şefaat) kabul edilmeyeceğinden insanın yapması gerekli olan şey, zaman kaybetmeden tevhid inancına sarılarak, Allah’a karşı kulluk görevlerini yerine getirmek iman ve ahlakını düzeltmek, geçmişteki günahlarından dolayı da tövbe etmektir. Çünkü Kur’an-ı Kerîm’de içtenlikle yapılacak tövbelerin geri çevrilmeyeceğine dair çok açık ve kesin açıklamalar vardır. Kur’an-ı Kerîm’de Kimsenin bir başkası yerine birşey ödeyemeyeceği, hiçbir kimseden herhangi bir şefaat kabul edilmeyeceği ahiret hesap gününde insanın asıl kurtuluşunun tövbe ile yanlışlardan dönmesine, başta imanı olmak üzere dünya hayatında kendisinin yaptığı hayırlı işlere ve takvasına yani ameline bağlı olduğunu çok açık ve net bir şekilde vurgulamaktadır.
 
VETTEKÛ YEVMEN LÂ TECZÎ NEFSUN ‘AN NEFSİN ŞEY-EN VELÂ YUKBELU MİNHÂ ŞEFÂ’ATUN VELÂ YU/ḢAŻU MİNHÂ ‘ADLUN VELÂ HUM YUNSARÛN(E)
 
KİMSENİN KİMSEDEN FAYDALANAMAYACAĞI, KİMSEDEN BİR ŞEFAAT KABUL EDİLMEYECEĞİ, KİMSEDEN BİR FİDYE ALINMAYACAĞI VE YARDIM GÖRÜLMEYECEĞİ GÜNDEN KORUNUN.
(Bakara 48)
 
RABBİ ZİDNİ İLMEN VE İMANEN VE ELHIKNİ BİSSALİHİN.
Kur'an-i Metafizik Araştırmacı.