BELÇİKA « GURBETÇİLER BE « GÜNCEL BELÇiKA ÜLKE RAPORU

BELÇiKA ÜLKE RAPORU

BELÇiKA ÜLKE RAPORU

 
  • 0 Oy - 0 Ortalama
 
Administrator
Administrator
317
11-03-2011:21:26
#1


1-BA$LICA EKONOMiK GÖSTERGELER
2-EKONOMiK VE TiCARi iLi$KiLERiN DEÐERLENDiRiLMESi
3-ÜLKEMiZLE OLAN EKONOMiK VE TiCARi iLi$KiLERiN DEÐERLENDiRiLMESi
4-KARÞILAÞILAN SORUNLAR VE ÝLÝ$KiLERi GELi$TiRMEYE YÖNELiK ÖNERiLER
5-BRÜKSEL TÝCARET MÜÞAVÝRLÝÐÝNÝN ADRES, TELEFON VE FAKS BÝLGÝLERÝ
1-BAÞLICA EKONOMÝK GÖSTERGELER
Baþkenti Brüksel
Yüzölçümü 30.513 Km2
Nüfusu (1996) 10,14 Milyon
Konuþulan Dil Fransýzca, Almanca, Flamanca
GSYÝH (1996) 270 Milyar Dolar
Kiþi Baþýna GSYÝH (1996) 26.627 Dolar
Enflasyon Oraný (1997) %1,6
Para Birimi Euro (€)
Dolar Kuru (Euro) 1 $ = 0,779 € (Nisan 2005)
Ýhracat (1998) 176,5 Milyar Dolar
Ýthalat 162,5 Milyar Dolar
Denge 14,0 Milyar Dolar
Hacim 339,0 Milyar Dolar
2-EKONOMÝK VE TÝCARÝ ÝLÝÞKÝLERÝN DEÐERLENDÝRÝLMESÝ
Ülkenin Dýþ Ticaret Politikasý
Belçika'nýn dýþ ticaret politikasý özellikle üyesi olduðu AB ile BLEB ve BENELUX Konvansiyonlarý çerçevesinde
belirlenmektedir. Bu kapsamda, açýk pazar ekonomisi uygulayan Belçika'da ihracatýn artýrýlmasý öncelikli konu
olarak belirlenmiþtir. GSMH'nýn önemli bölümünü oluþturan ihracat gelirleri ülke için hayati önem arz etmektedir.
Kayda deðer bir doðal zenginliði bulunmayan Belçika'da bürokratik yapý ile meslek kuruluþlarý bu amaca en iyi
hizmet verebilecek biçimde þekillendirilmiþtir. Öte yandan, ihraç ürünlerinin rekabet gücünün korunmasý ve
artýrýlmasý amacýyla araþtýrma ve geliþtirme faaliyetlerine büyük önem verilmekte bu amaçla nitelikli insan gücü
yetiþtirilmesine özen gösterilmektedir. Ülke ekonomisinde faaliyet gösteren iþletmelerin büyük çoðunluðu küçük ve
orta ölçeklidir. Bu itibarla, söz konusu iþletmelerin performansýný yükseltmeye yönelik çeþitli çalýþmalar
sürdürülmektedir. Coðrafi konum, ülkedeki mevcut alt yapýnýn yardýmý ve ihracatýn artýrýlmasýna yönelik gösterilen
gayret sonucunda dýþ ticaret hacmi yüksek ülkeler arasýnda yer alan Belçika, ayný zamanda kiþi baþýna en yüksek
ihracat yapan ülkeler arasýndadýr.
Dýþ Ticaret Mevzuatý
Belçika dýþ ticaretle ilgili uygulamalarýný, AB üyesi olarak Topluluk mevzuatý çerçevesinde gerçekleþtirmektedir.
Bu itibarla, armonize sisteme uygun olarak tasnif edilmiþ tarife cetvellerine göre tespit edilen gümrük vergilerinin
ödenmesi ve mevcut ticaret politikasý önlemlerinin uygulanmasý kaydýyla ithal edilen ürünler Avrupa tek pazarýnda
serbest dolaþýma girebilmektedir. Birlik içerisinde ise ürünler, 1.1.1993 tarihinde baþlatýlan tek pazar uygulamasý
sonucu herhangi bir vergilendirme ve sýnýrlandýrmaya maruz kalmadan serbest dolaþýmda kalabilmektedir.
Diðer taraftan, Türkiye ile AB arasýnda kurulan Gümrük Birliði, Avrupa Serbest Ticaret Alaný, Akdeniz ülkeleri,
Lomé Konvansiyonu gibi çeþitli ülkelerle yapýlan anlaþmalar çerçevesinde söz konusu ülkeler menþeli ürünlerin
AB'ye gümrük vergisi ödenmeden ithal edilebilmesi mümkün bulunmaktadýr.
Belçika'ya ithalat; AB mevzuatýna göre ithal edilecek ürün için tek idari belgenin doldurularak, fatura, müsaade ve
sertifika gibi varsa aranýlan diðer belgelerle beraber gümrük idaresine verilmesi, mevcut ticaret politikasý
önlemlerinin yerine getirilmesi ve tahakkuk eden gümrük vergisinin yaný sýra KDV (bir çok ürün için % 21
oranýnda) ile tütün, alkollü ve alkolsüz içkiler ve madeni yaðlar için uygulanan özel tüketim vergilerinin ödenmesi
ile beyana iliþkin diðer kontrollerin yapýlmasý sonucunda mümkün olabilmektedir.
Eðer ürün Belçika deðil de baþka bir AB üyesi ülkeye ithal edilecekse, ürün için tahakkuk eden gümrük vergisi
ödendikten sonra KDV istisnasý saðlanarak serbest dolaþýmýna izin verilmektedir. Ürünün transit olarak taþýnmasý
durumunda ise ithalat yine AB'nin ilgili mevzuatýna göre yapýlmaktadýr.
Ekonomik Gümrük Mevzuatý
AB dýþýndan ithal ve AB içine ihraç iþlemleri için ayrýca basitleþtirilmiþ uygulamalar yapýlabilmektedir. Bu
kapsamda, ithal edilen ürün ithalatçý firmanýn mahallinde gümrük iþlemleri yapýlabilmekte söz konusu gümrük
iþlemi ihraç aþamasýnda da benzer þekilde gerçekleþtirilebilmektedir. Yapýlan iþlemler ise aylýk olarak gümrük
idarelerine bildirilebilmektedir.
Belçika'nýn dýþ ticareti için önem arz eden gümrüksüz depolarda, Belçika'ya ithal edilen ürünler gümrük vergisi ve
ticaret politikasý önlemlerine maruz kalmadan stoklanabilmekte ve müteakiben bunlarýn diðer ülkelere daðýtýmý
kolaylýkla yapýlabilmektedir. Bu tür depolar kamu ya da özel sektör eliyle iþletilebilmektedir.
Belçika için önemli ekonomik gümrük mevzuatý uygulamalarý arasýnda dahilde iþleme rejimini saymak
mümkündür. Yine ilgili AB mevzuatýnýn amir hükümleri uyarýnca gerçekleþtirilen bu uygulama ile AB menþeili
olmayan ürünlerin geçici olarak ithal edilerek, imalat iþleminde kullanýlmasý ya da tamir edilmesi ve müteakiben
üçüncü ülkelere ihracý, ithalatta gümrük vergisi ve KDV ödenmeden ve ticaret politikalarý önlemleri yerine
getirilmeden mümkün olabilmektedir. Dahilde iþleme rejiminin bu þekilde uygulanmasý ise "askýya alma sistemi"
þeklinde anýlmaktadýr. Bu kapsamda yapýlan diðer bir uygulama ise, geri ödeme sistemi'dir. Anýlan sistemde,
dahilde iþleme rejimi çerçevesinde ithal edilen ve iþlem gören ürün, Topluluk dýþýna ihraç edilirken ithal edilen
kýsým için ödenen vergilerin iadesini talep etmek mümkün bulunmaktadýr. Ayrýca, AB mevzuatý çerçevesinde
merkezi idareden izin alarak gümrük kontrolü altýnda imalat yapmak ve bu ürünleri Belçika'ya ithal etmek mümkün
bulunmaktadýr.
1998 yýlýnda Dýþ Ticaret
Genel Geliþmeler
Dünya ekonomisinin 1998 yýlýnda % 2'den daha fazla büyümediði tahmin edilmektedir. 1997 yýlýnda % 10 gibi bir
seviyede büyüyen Dünya ticaretinin de bir sonraki yýlda ancak, % 4-5 seviyelerinde olduðu tahmin edilmektedir.
Kaydedilen ekonomik geliþmenin bölgelere göre deðiþtiði ifade edilmektedir. Buna göre, Asya Krizi ile darbe
aldýklarý belirtilen Endonezya, Kore, Malezya, Filipinler ve Tayland'ýn ithalatlarýnýn büyük oranla düþtüðüne dikkat
çekilmektedir. Özellikle bölgesinin büyük ithalatçýlarýndan olan Brezilya'da yaþanan olumsuz ekonomik geliþmeler
sonucunda Latin Amerika'da ekonomik geliþmenin yavaþladýðýna iþaret edilmektedir. Ortadoðu'da petrol
fiyatlarýnýn düþmesi, bu bölgede ekonomik geliþmeyi olumsuz etkileyen önemli unsurlar arasýnda sayýlmaktadýr.
Buna karþýlýk, ABD'de ve AB'de yaþanan ekonomik canlýlýk sonucu geliþme kaydedildiði bildirilmektedir.
Genel çerçeve itibariyle, 1998 yýlý içinde yatýrýmlar ve ticaretin geliþmesi için uygun koþullarýn bulunmadýðý
belirtilmektedir. Dünya üzerinde yaþanan bu belirsizliðin de Belçika dýþ ticaretinin kýsa dönemde geliþmesine
engel olduðu þeklinde açýklamalar yapýlmaktadýr.
1998 yýlýnda Belçika'nýn Dýþ Ticareti
Belçika'nýn ihracat ve ithalatýnýn yýllar itibariyle geliþimine iliþkin veriler dolar bazýnda olmak üzere aþaðýdaki
tabloda yeralmaktadýr.
Ýhracat Ýthalat
Yýllar (Milyar US $) % Deðiþim (Milyar US $) % Deðiþim
1993 125,8 114,4
1994 143,4 14,0 129,8 13,5
1995 175,5 22,4 159,3 22,7
1996 175,4 0,0 163,6 2,7
1997 171,7 -2,1 157,0 -4,0
1998 176,5 2,8 162,5 3,5
Küresel geliþmeler nedeniyle, 1998 yýlýnýn ikinci yarýsýndan itibaren Belçika ihracatýnda yavaþlama
gözlenmektedir. 1998 yýlýndaki ithalat artýþý son yýllarda görülen en düþük oran olmuþtur. Ýthalattaki artýþýn
ihracattaki artýþýn üzerinde gerçekleþmesi, anýlan yýlda dikkati çeken diðer bir geliþme olmuþtur. Bu nedenle ülke
lehine olan ticaret dengesi % 2,7 oranýnda azalmýþtýr. Dýþ ticaret hacmi ise 10 milyar dolar ile bir önceki yýla göre
% 4,6 oranýnda büyümüþtür.
Diðer taraftan, Asya'daki geliþmelerin Belçika ihracatýna etkisi daha çok dolaylý olmuþtur. Bölge ile yoðun ticaret
yapan bölge dýþý diðer ülkelerin Belçika'dan taleplerinde daralma gözlenmiþtir. Bu etkinin yoðun yaþandýðý ülkeler
arasýnda 1997 yýlýnda Belçika ihracatýnda önemli yer tutan ABD ve Ýngiltere gelmektedir.
Belçika dýþ ticaretinde önemli yeri olan bölgelerden Amerika'yla yapýlan dýþ ticarette, ihracatta %8,9'luk ve
ithalatta da % 8,0'lik artýþ saðlanmýþtýr. Ancak, Latin Amerika ülkelerinin ise iþ dönemleri itibariyle zirveden iniþe
geçtikleri ifade edilmektedir. Bu nedenle, anýlan bölgede yer alan ülkeler ile yoðun ticari iliþkileri olan diðer AB
üyesi ülkelerin ihracatýnda azalma kaydedildiði belirtilmektedir.
Benzer bir geliþme ile yine AB üyesi ülkelerin Doðu Avrupa ve Rusya'ya olan ihracatýnda görülmüþtür. Belçika'nýn
önemli ticari ortaklarý olan ülkelerinin ihracatýnýn azalmasý ya da artýþ hýzýnýn gerilemesi Belçika ürünlerine olan
talebin de daralmasýnda etkin olmuþtur. AB dýþýnda yer alan diðer Avrupa ülkelerine yapýlan ihracat artýþý % 3,8,
ithalat artýþý da % 3,5 seviyesini bulmuþtur.
Belçika dýþ ticaretinde etkili olan yukarýda belirtilen geliþmelerin yaný sýra yýlýn ikinci yarýsýndan sonra Avrupalý
giriþimcilerin piyasalara olan güveninin azaldýðý kaydedilmiþtir. Bu geliþme nihai mal üretmek üzere yapýlan ara
mal sipariþlerinin azalmasýna neden olmuþtur.
Ara mal ihracatýnýn Belçika ihracatýnýn % 58'sine denk geldiði belirtilmektedir. Ayrýca, bu mal grubu ihracatý iþ
dönemlerinin geliþiminden ve stok birikimlerinden etkilenmektedir. Bu özellikleri nedeniyle, ara mal ihracatýnýn
1997 yýlýnýn ikinci yarýsýndan itibaren yavaþladýðý ve Kasým 1997 ayýndan itibaren de azalmaya baþladýðý
kaydedilmiþtir. Ara mallarda görülen bu eðilimin daha sonra yayýlarak 1998 yýlý ikinci yarýsýndan itibaren tüketim
ve yatýrým mallarý ihracatýnda etkili olduðu açýklanmýþtýr. Bu yavaþlama ihracatta hem miktar ve hem de deðer
olarak etkisini göstermiþtir.
Ýhraç fiyatlarýnýn, 1997 yýlý ilk 9 ayýnda ortalama % 6,5 oranýnda arttýðý kaydedilirken söz konusu artýþýn, 1998 yýlý
ikinci üç aylýk döneminde % 1,3 seviyesinde kaldýðý ve sonraki üç aylýk dönemde de bu seviyeyi koruduðu
açýklanmýþtýr. Ýhraç fiyatlarýnda görülen bu düþüþün Belçika için önem taþýyan ara mallarda daha büyük oranlý
olduðu ifade edilmektedir. Özellikle, 1998 yýlýnda kimya ve demir dýþý metaller sektörlerinde fiyat baskýsýnýn yoðun
olarak hissedildiði belirtilmektedir. Diðer taraftan, ihraç fiyatlarýndaki düþmenin yaný sýra dünyada azalan fiyat
eðilimlerine paralel ithal girdi fiyatlarýnýn düþtüðü ya da bir önceki dönemlerdeki seviyelerini koruduðu da
açýklanmaktadýr. 1998 yýlýnda büyük oranlý düþen ithalat fiyatlarýna karþýlýk ithalat miktarý da önemli ölçüde
artmamýþtýr.
Tüm dünyada görüldüðü üzere, Belçika için de baþta petrol olmak üzere ham madde fiyatlarýndaki azalma ithal
fiyatlarýný etkileyen önemli unsurla arasýnda sayýlmaktadýr. 1998 yýlýnda enerji fiyatlarýndaki düþüþün BEF bazýnda
% 19'lara vardýðý belirtilmektedir. Ham madde fiyatlarýndaki azalýþýn ise BEF bazýnda % 10 seviyesinde olduðu
ifade edilmektedir.
BAÞLICA ÝHRAÇ MADDELERÝ
Ulaþým teçhizatý, kimyasallar, çeþitli makinalar ve elektrikli ürünler, metaller, kauçuk ve plastik ürünler.
BAÞLICA ÝTHAL MADDELERÝ
Çeþitli makinalar ve elektrikli ürünler, ulaþým teçhizatý, kimyasallar, metaller ve mineraller.
ÝHRACATINDA BAÞLICA ÜLKELER : Almanya, Fransa, Hollanda, Ýngiltere, ABD
ÝTHALATINDA BAÞLICA ÜLKELER : Almanya, Hollanda, Fransa, Ýngiltere, ABD
Nakliye araçlarý, makineler, kimyasallar ve metallerin ülke dýþ ticaretinde önde gelen ürün gruplarý arasýnda yer
almaktadýr. Anýlan madde gruplarýnýn 1998 yýlý ihracatýndaki paylarý sýrasýyla % 15,2, % 14,9, % 14,7 ve % 9,1
olmuþtur. Ürün gruplarýnýn ihracat içindeki toplam payýnýn ise % 53,9 olduðu görülmektedir. Öte yandan bu madde
gruplarýnýn 1998 yýlý ülke ithalatýnda aldýklarý pay ise sýrasýyla % 12,8, % 18,2, % 13,4 ve % 8,1 olmuþtur. Ýthalat
içinde bu ürün gruplarýnýn toplam payý da % 52,5'e ulaþmaktadýr.
Ülke dýþ ticaretinde en önemli madde grubu olan nakliye araçlarýnýn ihracatý 1998 yýlýnda bir önceki yýla göre %
5,5 oranýnda artmýþ ve 975,1 milyar BEF deðerine ulaþmýþtýr. Ürün ithalatý ise ihracatýn üzerinde % 8,1 gibi bir
oranla artarak 757,8 milyar BEF olmuþtur. Ýthalatýndaki bu geliþme, iç piyasada görülen canlýlýk ve 1998 yýlý
baþýnda düzenlenen uluslararasý otomobil fuarý nedenleriyle otomobil satýþlarýnda görülen artýþ ile
açýklanmaktadýr. Diðer taraftan, 1998 yýlý bu ürün grubu dýþ ticaretinde Belçika lehine 217,3 milyar BEF'lik bir fazla
gerçekleþmiþtir.
Belçika'nýn makine ihracatý 1998 yýlýnda bir önceki yýla göre % 8,5 oranýnda artmýþ ve 953 milyar BEF tutarýna
ulaþmýþtýr. Ancak, bu ürün grubu ithalatý, bir önceki yýla göre %9,9'luk artýþ oraný ile ihracat artýþ hýzýnýn üzerinde
gerçekleþmiþ ve 1,073 trilyon BEF'e ulaþmýþtýr. Ülke ithalatý içerisinde en büyük paya sahip olan makine dýþ
ticaretinde 120,5 milyar BEF'lýk bir açýk görülmektedir. Ancak, 1998 yýlýnda görülen bu açýk 1997 yýlýna göre % 31
oranýnda azalmýþtýr. Belçika'nýn genellikle ileri teknoloji ürünü, geliþmiþ makine ve araç ile bunlarýn aksam ve
parçalarý ihraç ettiðini söylemek mümkündür.
Kimyasal ürünler dýþ ticareti yukarýda açýklanan gibi küresel geliþmelerden en çok etkilenen ürün gruplarýndan
olmuþtur. Bir önceki yýla göre % 8,1 artan kimyasal ürünler ihracatýndan 943 milyar BEF gelir elde edilmiþtir.
Ancak, ithalat artýþ oraný % 17,3 ile ihracat artýþ oranýnýn oldukça üzerinde gerçekleþmiþ ve 790,7 milyar BEF
harcanmýþtýr. Bu geliþmeye raðmen kimya ürünleri dýþ ticareti 152,3 milyar BEF fazla vermiþtir.
Metaller ürün grubunda da ülke için önemli diðer ürün gruplarýnda olduðu gibi ithalat artýþ oraný ihracat artýþ
oranýný geçmiþtir. Ancak, diðer sanayi ürünlerine girdi saðlayan bu ürün grubu dýþ ticaret dengesinde 107,6 milyar
BEF fazla gerçekleþmiþtir. Ülke için diðer önemli ürün gruplarýný plastik ve plastik iþleme ile mücevher, özellikle,
elmas iþleme olarak sýralamak mümkündür.
Belçika dýþ ticaretinde AB ülkeleri özel önem arz etmektedir. Bu ülkeler arasýnda en fazla ihracatýn arttýðý ülkeler
Portekiz (%23,1), Ýspanya (%19,2), Ýrlanda (%16,7) ve Ýtalya (%11,1) gelmektedir. Ülkenin en önemli ticaret
ortaklarý olan Almanya, Fransa, Hollanda ve Ýngiltere'ye yapýlan ihracat ülke ihracatýnýn % 56,4'ünü teþkil
etmektedir. Ancak, 1998 yýlýnda bu önemli ticaret ortaklarýna karþý kaydedilen ihracat artýþý sýnýrlý kalmýþtýr.
AB dýþýnda Macaristan ve Polonya, Belçika için iki önemli pazar olmuþtur. Macaristan'a yapýlan ihracat bir önceki
yýla göre % 51,5 oranýnda, Polonya'ya yapýlan ise % 14,0 oranlarýnda artýþ göstermiþtir. Diðer taraftan, Rusya'ya
yapýlan ihracatta ise önemli oranlarda düþüþ görülmüþtür. NAFTA ülkeleri olan ABD ve Kanada ve Meksika'ya
yapýlan ihracattaki sürekli artýþ devam etmiþtir.
Avrupa Birliði ülkelerinden Ýrlanda'dan yapýlan ithalat %59,5 ile önemli bir oranda artmýþtýr. Bu ithalat artýþýný ise %
36,9 ile Brezilya'dan yapýlan ithalat takip etmiþtir. Ayrýca, Hindistan'dan yapýlan ithalatta da artýþlar kaydedilmiþtir.
Diðer taraftan, Rusya'dan yapýlan ithalatda da ihracatta olduðu gibi azalma kaydedilmiþtir.
Ülkenin ticaret dengesi incelendiðinde ise en büyük fazlanýn Fransa (334 milyar BEF) ile yapýlan ticarette olduðu
görülmektedir. Bu ülkeyi önemli ticaret ortaklarý olan Almanya ve Ýngiltere'nin takip ettiði görülmektedir. Diðer
önemli ticaret ortaðý olan Hollanda'ya karþý ise en fazla ticaret açýðý (180,9 milyar BEF) verildiði görülmektedir.
3-ÜLKEMÝZLE OLAN EKONOMÝK VE TÝCARÝ ÝLÝÞKÝLERÝN DEÐERLENDÝRÝLMESÝ
Ýkili Ekonomik Anlaþmalar ve Protokoller
Belçika ile Türkiye arasýnda yapýlan ekonomik ve ticari anlaþmalar ve protokoller þunlardýr:
-Ticaret ve Ödeme Anlaþmasý (2.12.1948),
-Karayolu Nakliyatýna Ýliþkin Anlaþma (9.5.1969),
-Yatýrýmlarýn Karþýlýklý Teþviki ve Korunmasý Anlaþmasý (Anlaþma 27.8.1986
tarihinde imzalanmýþ, 4.5.1990 tarihinde yürürlüðe girmiþtir),
-Ekonomik, Sanayi ve Teknolojik Ýþbirliði Anlaþmasý (2.6.1987),
-Denizcilik Anlaþmasý (31.1.1989),
-Tarým Alt Komitesi Toplantýsý Mutabakat Zaptý (14.2.1990),
-Türkiye-Belçika-Lüksemburg Karma Komisyonu II. Dönem Mutabakat Zaptý (17.9.1991),
-Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaþmasý (Anlaþma 2.6.1987 tarihinde
imzalanmýþ, 1.1.1992 tarihinde yürürlüðe girmiþtir),
-Telekomünikasyon Alanýnda Teknik Ýþbirliði Anlaþmasý (30.10.1995),
-Türk EXÝMBANK ile Ducroire/Delcedere Arasýnda Genel Ýþbirliði Anlaþmasý (10 Mart 1997),
-Türkiye-Belçika-Lüksemburg Karma Komisyonu III. Dönem Mutabakat Zaptý (1.10.1998)
Türkiye ve Belçika-Lüksemburg Dýþ Ticareti
BELB’nden Yapýlan Ýthalat BELB’ne Yapýlan Ýhracat Dýþ Ticaret
Yýllar Toplam Deðiþim % Toplam Deðiþim Dengesi
1995 1070,823 382,921 687,902
1996 1314,599 22,8 403,747 5,4 910,853
1997 1447,736 10,1 475,126 17,7 972,610
1998 1435,657 -0,8 708,184 49,1 727,473
1999 **
(*) Yýllýk ortalama Dolar kuruna bölerek hesaplanmýþtýr.
MADDE GRUPLARI ÝTÝBARÝYLE BELÇÝKA’NIN TÜRKÝYE’YE ÝHRACATI (Milyon BEF)
1997 1998
Genel Toplamýn Genel Toplamýn
Madde Grubu Toplam %’si Toplam %’si
Genel Toplam 51888,8 100,0 52124,2 100,00
Canlý Hayvan ve Ürünleri 75,3 0,1 55,1 0,11
Sebze ve Meyveler 121,5 0,2 172,8 0,33
Bitkisel ve Hayvansal Yaðlar 33,9 0,1 26,8 0,05
Hazýr Gýda 995,9 1,9 990,0 1,90
Mineraller 351,9 0,7 386,6 0,74
Kimyasal Maddeler 9813,4 18,9 10790,0 20,70
Plastik ve Mamülleri 7908,4 15,2 7074,4 13,57
Ham Deri ve Postlar 416,1 0,8 91,5 0,18
Aðaç ve Ürünleri 84,4 0,2 64,3 0,12
Kaðýt ve Ürünleri 442,3 0,9 296,4 0,57
Tekstil ve Mamülleri 3670,1 7,1 3535,3 6,78
Ayakkabý 11,2 0,0 9,9 0,02
Doðal Taþlar, Seramik, Cam vb. 332,8 0,6 366,7 0,70
Ýnci Mücevherat 282,1 0,5 493,7 0,95
Metaller 6942,1 13,4 5521,4 10,59
Makineler 12127,6 23,40 14996,4 28,77
Nakliye Araçlarý 7245,1 14,00 6349,2 12,18
Optik, Fotoðrafcýlýk Eþyasý 692,6 1,3 442,6 0,85
Silah ve Mühimmat 23,1 0,0 6,2 0,01
Diðer Ýmalat Sanayi ve Mamülleri 311,2 0,6% 292,8 0,56
Sanat Eþyasý 7,7 0,00 16,9 0,03
BLEB'in (Belçika-Lüksemburg) Türkiye'ye yönelik ihracatýndaki artýþ hýzý, 1995 yýlýnda % 70,7'lik seviyeden sonra
1996 yýlýnda % 28,8'e düþmüþtür. 1997 yýlýnda da azalýþ eðilimini sürdürerek % 26,3 oranýný bulmuþtur. BLEB
ihracat artýþýnda görülen bu azalýþ eðilimi 1998 yýlýnda da devam etmiþ ve % 0,12 oranýna kadar düþmüþtür.
BLEB'in Türkiye'den yaptýðý ithalatýn artýþ oraný 1995 yýlýnda % 8,3'den 1996 yýlýnda % 10,5'e çýkmýþ, 1997 yýlýnda
bu oran büyüyerek % 32,3'e ulaþmýþtýr. Ancak, ithalattaki artýþ hýzý 1998 yýlýnda bir miktar düþmüþ ve % 27,5
seviyesinde kalmýþtýr.BLEB lehine olan dýþ ticaret dengesi de % 24,5 oranýnda azalmýþtýr. Bu durumda, BLEB'in
Türkiye'ye olan ithalatýnýn ihracatýna oraný % 49,2 olmuþtur.
Bölgeler itibariyle yapýlan incelemede AB üyesi ülkeler hariç, EFTA üyesi ülkeler ile Merkezi ve Doðu Avrupa
ülkelerinin yer aldýðý diðer Avrupa ülkeleri içerisinde ele alýnan Türkiye, 1998 yýlýnda bu grupta Ýsviçre ve
Polonya'nýn ardýndan üçüncü önemli ticaret ortaðý olmuþtur.
Madde gruplarý itibariyle dýþ ticaret incelendiðinde, BLEB'in Türkiye'ye deðer olarak en fazla ihraç ettiði ürünün 15
milyar BEF ile makinalar ve bunlarýn aksam parçalarý olduðu görülmektedir. Söz konusu ürün grubunu 10,8 milyar
BEF ile kimyasal maddeler, 7,1 milyar BEF ile plastik ve mamülleri, 6,3 milyar BEF ile nakliye araçlarý ve 5,5
milyar BEF ile çeþitli metaller takip etmektedir.
Nakliye araçlarý hariç, BLEB'in Türkiye'ye yaptýðý toplam ihracatýn % 76,4'ünü teþkil eden önde gelen bu ürün
gruplarýnýn ülkemiz sanayi için ham madde, ara mal veya yatýrým malý özelliði taþýdýðý görülmektedir.
BLEB'in 1997 yýlýnda ülkemize yaptýðý ihracatta artýþ oraný en yüksek ürün gruplarýnýn ise % 119,34 ile sanat
eþyalarý, % 74,95 ile kuyumculuk ürünleri, % 22, 95 ile makineler ve % 39,57 ile sebze ve meyve olduðu
görülmektedir.
Türkiye'den yapýlan ithalatta ise deðer olarak 11,9 milyar BEF ile tekstil ürünlerinin önde geldiði görülmektedir
.Ýthal edilen diðer ürün gruplarý ise 2,8 milyar BEF ile sebze ve meyveler, 2,4 milyar BEF ile metaller ile makine,
aksam parçalarýnýn geldiði görülmektedir.
Ýthal edilen ürün gruplarýndan ithalat artýþ hýzý 1997 en yüksek olaný % 144,52 ile mücevher eþyalarýdýr. Bu ürün
grubundaki ithalat artýþý 1997 yýlýnda da % 2.23 gibi bir oranda gerçekleþmiþtir. Mücevher eþyalarýný, % 82,93
artýþ ile ithalat hacmi küçük olan muhtelif araç ve gereç ile optik ve fotoðrafçýlýk eþyalarý takip etmektir. Anýlan
ürün gruplarýndan sonra ithalat artýþý en yüksek olan ürün gruplarý, % 82,27 ile aðaç, orman ve mobilya ürünleri ve
% 81,47 ile ayakkabý takip etmektedir.
BLEB Türkiye ile yaptýðý dýþ ticarette 12,5 milyar BEF ile en yüksek dýþ ticaret fazlasýný makine, aksam ve
parçalarýndan saðlamýþtýr. Söz konusu ürünü sýrasýyla kimyasal maddeler ile plastik mamüller ve nakliye araçlarý
takip etmektedir. Anýlan sektörlerin Belçika'nýn ihtisaslaþtýðý sahalar olduðu dikkat çekmektedir.
Diðer taraftan, Türkiye ile yapýlan dýþ ticarette 1998 yýlýnda, 8,3 milyar BEF ile Belçika'nýn en fazla açýk verdiði
ürün grubu ile tekstil ve mamülleri olmuþtur. Söz konusu ürün grubunu, sebze ve meyveler, mineraller ile doðal
taþlar, seramik ve cam ürünleri takip etmiþtir.
Madde Gruplarý Ýtibariyle BLEB tarafýndan Türkiye'den Yapýlan Ýthalat
(Milyon BEF)
1997 1998
Genel Toplamýn Genel Toplamýn
Madde Grubu Toplam %’si Toplam %’si
Genel Toplam 16980,4 100,0 25660,1 100,0
Canlý Hayvan ve Ürünleri 76 0,4 76,7 0,3
Sebze ve Meyveler 2255,4 13,3 2783 10,9
Bitkisel ve Hayvansal Yaðlar 3,1 0,0 1,1 0,0
Hazýr Gýda 727,9 4,3 696,7 2,7
Mineraller 1497,1 8,8 1110,3 4,3
Kimyasal Maddeler 544,2 3,2 600,1 2,3
Plastik ve Mamülleri 462,9 2,7 901,2 3,5
Ham Deri ve Postlar 326 1,9 268,6 1,1
Aðaç ve Ürünleri 8,5 0,1 15,5 0,1
Kaðýt ve Ürünleri 17,2 0,1 36 0,1
Tekstil ve Mamülleri 7717,9 45,5 11872 46,3
Ayakkabý 26,5 0,2 48,5 0,2
Doðal Taþlar, Seramik, Cam vb. 407,5 2,4 986,2 3,8
Ýnci Mücevherat 223,1 1,3 545,6 2,1
Metaller 1084,5 6,4 2470 9,6
Makineler 1178,8 6,9 2475 9,7%
Nakliye Araçlarý 264,4 1,6 509,9 2,0
Optik, Fotoðrafcýlýk Eþyasý 19,2 0,1 35,1 0,1
Silah ve Mühimmat 0,9 0,0 0,3 0,0
Diðer Ýmalat Sanayi ve Mamülleri 137,3 0,8 217 0,9
Sanat Eþyasý 0,9 0,0 0,6 0,0
Eurostat verilerine göre ürün bazýnda 1998 yýlýnda Türkiye'ye en fazla ihraç edilen ürün daha önceki yýlda olduðu
gibi binek otomobiller (5,389 milyar BEF) olmuþtur. Bu ürünü 1,598 milyar BEF ile metal hurdalarý takip
etmektedir. Türkiye'ye ihracatta ön sýrada gelen diðer ürünler ise kulesi 360° dönebilen paletli ekskavatörler
(1,373 milyar BEF), polipropilen (1,373 milyar BEF), ilaçlar (1,060 milyar BEF), diðer toprak kazan mekanik
yükleyiciler ve küreyiciler (977 milyon BEF) ve denim kumaþ (814 milyon BEF) olmuþtur.
Türkiye'den ithal edilen ürünlerin baþýnda ise kabuksuz fýndýk (1,390 milyar BEF) gelmektedir. Bunu takip eden
ürünler olarak T-shirtler (1,308 milyar BEF), erkek pantalon ve þortlarý (1,123 milyar BEF), pamuklu kazak, hýrka
ve süveter (786,2 milyon BEF), dikiþli yuvarlak borular (737,2 miyon BEF), dikiþli yuvarlak olmayan borular (621,9
milyon BEF), diðer kazak hýrka (586,2 milyon BEF), bor mineralleri (551,2), bayan pantalon ve þortlarý (507,4
milyon BEF), kuru üzüm (453,2 milyon BEF) ve renkli televizyonu (436 milyon BEF) saymak mümkündür.
Karþýlýklý Yatýrýmlar
BLEB firmalarýnýn Türkiye'de yatýrým yapmak üzere aldýklarý izinler gösterilmiþtir. 1997 yýlýnda azalan yatýrým
tutarýna karþýlýk 1998 yýlýnda alýnan izin sayýsýnýn ve yatýrým tutarýnýn arttýðý görülmektedir. Türkiye'deki toplam
yabancý sermaye içinde Belçika firmalarýnýn % 1,23, Lüksemburg firmalarýnýn ise % 2,56 oranlarýndadýr.
Türkiye'nin BLEB'deki yatýrýmlarýna iliþkin Belçika Merkez Bankasý'nýn yayýnladýðý veriler aþaðýda verilmiþtir.
BLEB Firmalarýnýn Türkiye'de Yatýrým Yapmak Üzere Aldýklarý Ýzinler
1995 1996 1997 1998
Ýzin Adedi 25 29 25 28
Sermaye Tutarý 97,8 75,9 30,7 41,7
Türk Firmalarýnýn BLEB'deki Yatýrýmlarý
Milyon US $(1)
Sermaye (2) Diðer Yatýrým (3) Toplam Yatýrým
Yýllar Yapýlan
Yatýrým
Geri
Alýnan
Net
Yatýrým
Yapýlan
Yatýrým
Geri
Alýnan
Net
Yatýrým
Yapýlan
Yatýrým
Geri Alýnan
Yatýrým
Yatýrým Yatýrým
1995 2,8 0,1 1,9 0,5 5,0 -4,5 2,5 5,2
1996 0,8 0,2 0,6 6,2 0,0 6,1 6,9 0,2
1997 0,9 0,2 0,7 0,7 0,0 0,7 1,6 0,2
1998 0,2 0,2 0,0 4,2 0,1 4,1 4,4 0,3
(1) Yýllýk ortalama Dolar kuru kullanýlarak BEF deðerinden hesaplanmýþtýr,
(2) Sermaye: (Þirket kurulmasý, geniþletilmesi, hisse alýnmasý) - gayri menkul bedeli,
(3) Baðlý þirketler arasý verilen krediler.
Türk firmalarýnýn 1998 yýlýnda BLEB'de þirket kurulmasý, geniþletilmesi ya da ortak olunmasý suretiyle yaptýðý
yatýrýmlar ile geri alýnan yatýrýmlarýn aþaðý yukarý eþit düzeyde gerçekleþtiði görülmektedir. Diðer taraftan,
baðlantýlý þirketler arasýnda verilen kredilerde bir artýþ görülmektedir. Toplam net yatýrýmlarda ise bir önceki yýla
göre büyük ölçüde artýþ kaydedilmesine karþýlýk bu tutarýn 1996 yýlý tutarýndan az gerçekleþmiþtir. Ayrýca, Türk
firmalarýnýn Belçika'da yaptýðý yatýrým tutarýnýn, BLEB firmalarýnýn Türkiye'deki yatýrým tutarýndan oldukça az
olduðu görülmektedir.
4-KARÞILAÞILAN SORUNLAR VE ÝLÝÞKÝLERÝ GELÝÞTÝRMEYE YÖNELÝK ÖNERÝLER
AB ile Türkiye arasýnda kurulan Gümrük Birliði, Belçika'da iþ çevreleri için bir güven unsuru olmakta ve bu
çerçevede ortaya çýkan karþýlýklý faydanýn daha iyi anlaþýlmasý, Belçika ile Türkiye arasýndaki dýþ ticaret hacminin
artarak geliþmesine yardýmcý olmaktadýr.
Ýhracatçýlarýmýzýn özellikle tarým ürünlerinde, ilgili AB mevzuatlarý nedeniyle bir takým güçlükler yaþadýðý
bilinmektedir. Ayrýca, sanayi ürünlerinde yine ilgili AB mevzuatlarý çerçevesinde aranýlan diðer teknik þartlarýn
yerine getirilmesinde güçlüklerle karþýlaþýldýðý ifade edilmektedir.
Ticareti engelleyen bir diðer önemli unsur da Türk iþ adamlarýnca sýkça dile getirilen vize almada karþýlaþýlan
güçlüklerdir.
Belçika, coðrafi konumu itibariyle Avrupa'nýn alým gücü yüksek önemli ticaret ve endüstri merkezlerine yakýn bir
bölgede yer almakta, ayrýca, alt yapýsý itibariyle anýlan bölgelere kolay eriþim imkanlarýna sahip bulunmaktadýr. AB
içerisinde elveriþli bir daðýtým yeri olma özelliðini taþýyan bu ülkenin AB'ne ihracat yapmak isteyen firmalarýmýza
bu açýdan yeni ve çeþitli imkanlar sunabileceði düþünülmektedir.
Ýhracat potansiyeli yüksek bir ülke olan Belçika'da bir çok ürünün re-eksportu yapýlmaktadýr. Bu olanak ülkemiz
menþeli ürünlerin ihracatýnýn artýrýlmasýna imkan verebilecektir.
Türkiye'nin ihraç ettiði mevcut ürünler arasýna katma deðeri ve getirisi yüksek ürünlerin eklenmesi Belçika ile olan
dýþ ticaret açýðýmýzýn kapatýlmasý yolunda etkili olacaktýr. Özellikle, Belçika'da GSYÝH içerisinde payý artan hizmet
sektörü göz önüne alýndýðýnda, bu sektörün kullanýmýna yönelik telekomünikasyon, týbbi ekipmanlar, hazýr gýda
ürünlerinin ihracý, ülkemiz ihracat gelirlerinin artmasýnda etkili olabilecektir.
Ülkemiz menþeli ürünlerden hazýr giyim ve çeþitli tekstil ürünleri ile oto yedek parçalarý Belçika pazarýnda ilgi
çekici ürünler olma özelliðini korumaya devam etmektedir.
Belçika'da 120.000 dolayýnda Türk’ün ülkemiz ihracatýnýn artýrýlmasýnda etkili olabileceði düþünülmektedir. Ayrýca,
ülkemiz bankalarýnýn (Halk, Ziraat, Vakýflar) temsilcilik yerine, þube açarak faaliyetlerine devam etmeleri
vatandaþlarýmýza saðlanan hizmetin ve kazanýlan dövizin artmasýna neden olabilecektir.
Ortak yatýrým imkanlarýnýn artýrýlmasý ülkemiz ihracat potansiyelinin artýrýlmasýnda etkili olacaktýr. Belçika'da iþ
gücü maliyetleri nedeniyle tekstil ve demir çelik gibi sanayiler ile diðer emek yoðun sanayiler ülke dýþýna çýkma
eðilimindedir. Ülkemizde bu yatýrýmlar için uygun altyapýnýn hazýrlanmasý geleceðe yönelik kalýcý ihracat
potansiyeli yaratabilecektir.
5-BRÜKSEL TÝCARET MÜÞAVÝRLÝÐÝNÝN ADRES, TELEFON VE FAKS BÝLGÝLERÝ
Turkish Embassy
Office Of The Commercial Counsellor
4, Rue Montoyer
1000 Brussells
Tel : 0032.2.5142978
Fax : 0032.2.5144563
Administrator
11-03-2011:21:26 #1



1-BA$LICA EKONOMiK GÖSTERGELER
2-EKONOMiK VE TiCARi iLi$KiLERiN DEÐERLENDiRiLMESi
3-ÜLKEMiZLE OLAN EKONOMiK VE TiCARi iLi$KiLERiN DEÐERLENDiRiLMESi
4-KARÞILAÞILAN SORUNLAR VE ÝLÝ$KiLERi GELi$TiRMEYE YÖNELiK ÖNERiLER
5-BRÜKSEL TÝCARET MÜÞAVÝRLÝÐÝNÝN ADRES, TELEFON VE FAKS BÝLGÝLERÝ
1-BAÞLICA EKONOMÝK GÖSTERGELER
Baþkenti Brüksel
Yüzölçümü 30.513 Km2
Nüfusu (1996) 10,14 Milyon
Konuþulan Dil Fransýzca, Almanca, Flamanca
GSYÝH (1996) 270 Milyar Dolar
Kiþi Baþýna GSYÝH (1996) 26.627 Dolar
Enflasyon Oraný (1997) %1,6
Para Birimi Euro (€)
Dolar Kuru (Euro) 1 $ = 0,779 € (Nisan 2005)
Ýhracat (1998) 176,5 Milyar Dolar
Ýthalat 162,5 Milyar Dolar
Denge 14,0 Milyar Dolar
Hacim 339,0 Milyar Dolar
2-EKONOMÝK VE TÝCARÝ ÝLÝÞKÝLERÝN DEÐERLENDÝRÝLMESÝ
Ülkenin Dýþ Ticaret Politikasý
Belçika'nýn dýþ ticaret politikasý özellikle üyesi olduðu AB ile BLEB ve BENELUX Konvansiyonlarý çerçevesinde
belirlenmektedir. Bu kapsamda, açýk pazar ekonomisi uygulayan Belçika'da ihracatýn artýrýlmasý öncelikli konu
olarak belirlenmiþtir. GSMH'nýn önemli bölümünü oluþturan ihracat gelirleri ülke için hayati önem arz etmektedir.
Kayda deðer bir doðal zenginliði bulunmayan Belçika'da bürokratik yapý ile meslek kuruluþlarý bu amaca en iyi
hizmet verebilecek biçimde þekillendirilmiþtir. Öte yandan, ihraç ürünlerinin rekabet gücünün korunmasý ve
artýrýlmasý amacýyla araþtýrma ve geliþtirme faaliyetlerine büyük önem verilmekte bu amaçla nitelikli insan gücü
yetiþtirilmesine özen gösterilmektedir. Ülke ekonomisinde faaliyet gösteren iþletmelerin büyük çoðunluðu küçük ve
orta ölçeklidir. Bu itibarla, söz konusu iþletmelerin performansýný yükseltmeye yönelik çeþitli çalýþmalar
sürdürülmektedir. Coðrafi konum, ülkedeki mevcut alt yapýnýn yardýmý ve ihracatýn artýrýlmasýna yönelik gösterilen
gayret sonucunda dýþ ticaret hacmi yüksek ülkeler arasýnda yer alan Belçika, ayný zamanda kiþi baþýna en yüksek
ihracat yapan ülkeler arasýndadýr.
Dýþ Ticaret Mevzuatý
Belçika dýþ ticaretle ilgili uygulamalarýný, AB üyesi olarak Topluluk mevzuatý çerçevesinde gerçekleþtirmektedir.
Bu itibarla, armonize sisteme uygun olarak tasnif edilmiþ tarife cetvellerine göre tespit edilen gümrük vergilerinin
ödenmesi ve mevcut ticaret politikasý önlemlerinin uygulanmasý kaydýyla ithal edilen ürünler Avrupa tek pazarýnda
serbest dolaþýma girebilmektedir. Birlik içerisinde ise ürünler, 1.1.1993 tarihinde baþlatýlan tek pazar uygulamasý
sonucu herhangi bir vergilendirme ve sýnýrlandýrmaya maruz kalmadan serbest dolaþýmda kalabilmektedir.
Diðer taraftan, Türkiye ile AB arasýnda kurulan Gümrük Birliði, Avrupa Serbest Ticaret Alaný, Akdeniz ülkeleri,
Lomé Konvansiyonu gibi çeþitli ülkelerle yapýlan anlaþmalar çerçevesinde söz konusu ülkeler menþeli ürünlerin
AB'ye gümrük vergisi ödenmeden ithal edilebilmesi mümkün bulunmaktadýr.
Belçika'ya ithalat; AB mevzuatýna göre ithal edilecek ürün için tek idari belgenin doldurularak, fatura, müsaade ve
sertifika gibi varsa aranýlan diðer belgelerle beraber gümrük idaresine verilmesi, mevcut ticaret politikasý
önlemlerinin yerine getirilmesi ve tahakkuk eden gümrük vergisinin yaný sýra KDV (bir çok ürün için % 21
oranýnda) ile tütün, alkollü ve alkolsüz içkiler ve madeni yaðlar için uygulanan özel tüketim vergilerinin ödenmesi
ile beyana iliþkin diðer kontrollerin yapýlmasý sonucunda mümkün olabilmektedir.
Eðer ürün Belçika deðil de baþka bir AB üyesi ülkeye ithal edilecekse, ürün için tahakkuk eden gümrük vergisi
ödendikten sonra KDV istisnasý saðlanarak serbest dolaþýmýna izin verilmektedir. Ürünün transit olarak taþýnmasý
durumunda ise ithalat yine AB'nin ilgili mevzuatýna göre yapýlmaktadýr.
Ekonomik Gümrük Mevzuatý
AB dýþýndan ithal ve AB içine ihraç iþlemleri için ayrýca basitleþtirilmiþ uygulamalar yapýlabilmektedir. Bu
kapsamda, ithal edilen ürün ithalatçý firmanýn mahallinde gümrük iþlemleri yapýlabilmekte söz konusu gümrük
iþlemi ihraç aþamasýnda da benzer þekilde gerçekleþtirilebilmektedir. Yapýlan iþlemler ise aylýk olarak gümrük
idarelerine bildirilebilmektedir.
Belçika'nýn dýþ ticareti için önem arz eden gümrüksüz depolarda, Belçika'ya ithal edilen ürünler gümrük vergisi ve
ticaret politikasý önlemlerine maruz kalmadan stoklanabilmekte ve müteakiben bunlarýn diðer ülkelere daðýtýmý
kolaylýkla yapýlabilmektedir. Bu tür depolar kamu ya da özel sektör eliyle iþletilebilmektedir.
Belçika için önemli ekonomik gümrük mevzuatý uygulamalarý arasýnda dahilde iþleme rejimini saymak
mümkündür. Yine ilgili AB mevzuatýnýn amir hükümleri uyarýnca gerçekleþtirilen bu uygulama ile AB menþeili
olmayan ürünlerin geçici olarak ithal edilerek, imalat iþleminde kullanýlmasý ya da tamir edilmesi ve müteakiben
üçüncü ülkelere ihracý, ithalatta gümrük vergisi ve KDV ödenmeden ve ticaret politikalarý önlemleri yerine
getirilmeden mümkün olabilmektedir. Dahilde iþleme rejiminin bu þekilde uygulanmasý ise "askýya alma sistemi"
þeklinde anýlmaktadýr. Bu kapsamda yapýlan diðer bir uygulama ise, geri ödeme sistemi'dir. Anýlan sistemde,
dahilde iþleme rejimi çerçevesinde ithal edilen ve iþlem gören ürün, Topluluk dýþýna ihraç edilirken ithal edilen
kýsým için ödenen vergilerin iadesini talep etmek mümkün bulunmaktadýr. Ayrýca, AB mevzuatý çerçevesinde
merkezi idareden izin alarak gümrük kontrolü altýnda imalat yapmak ve bu ürünleri Belçika'ya ithal etmek mümkün
bulunmaktadýr.
1998 yýlýnda Dýþ Ticaret
Genel Geliþmeler
Dünya ekonomisinin 1998 yýlýnda % 2'den daha fazla büyümediði tahmin edilmektedir. 1997 yýlýnda % 10 gibi bir
seviyede büyüyen Dünya ticaretinin de bir sonraki yýlda ancak, % 4-5 seviyelerinde olduðu tahmin edilmektedir.
Kaydedilen ekonomik geliþmenin bölgelere göre deðiþtiði ifade edilmektedir. Buna göre, Asya Krizi ile darbe
aldýklarý belirtilen Endonezya, Kore, Malezya, Filipinler ve Tayland'ýn ithalatlarýnýn büyük oranla düþtüðüne dikkat
çekilmektedir. Özellikle bölgesinin büyük ithalatçýlarýndan olan Brezilya'da yaþanan olumsuz ekonomik geliþmeler
sonucunda Latin Amerika'da ekonomik geliþmenin yavaþladýðýna iþaret edilmektedir. Ortadoðu'da petrol
fiyatlarýnýn düþmesi, bu bölgede ekonomik geliþmeyi olumsuz etkileyen önemli unsurlar arasýnda sayýlmaktadýr.
Buna karþýlýk, ABD'de ve AB'de yaþanan ekonomik canlýlýk sonucu geliþme kaydedildiði bildirilmektedir.
Genel çerçeve itibariyle, 1998 yýlý içinde yatýrýmlar ve ticaretin geliþmesi için uygun koþullarýn bulunmadýðý
belirtilmektedir. Dünya üzerinde yaþanan bu belirsizliðin de Belçika dýþ ticaretinin kýsa dönemde geliþmesine
engel olduðu þeklinde açýklamalar yapýlmaktadýr.
1998 yýlýnda Belçika'nýn Dýþ Ticareti
Belçika'nýn ihracat ve ithalatýnýn yýllar itibariyle geliþimine iliþkin veriler dolar bazýnda olmak üzere aþaðýdaki
tabloda yeralmaktadýr.
Ýhracat Ýthalat
Yýllar (Milyar US $) % Deðiþim (Milyar US $) % Deðiþim
1993 125,8 114,4
1994 143,4 14,0 129,8 13,5
1995 175,5 22,4 159,3 22,7
1996 175,4 0,0 163,6 2,7
1997 171,7 -2,1 157,0 -4,0
1998 176,5 2,8 162,5 3,5
Küresel geliþmeler nedeniyle, 1998 yýlýnýn ikinci yarýsýndan itibaren Belçika ihracatýnda yavaþlama
gözlenmektedir. 1998 yýlýndaki ithalat artýþý son yýllarda görülen en düþük oran olmuþtur. Ýthalattaki artýþýn
ihracattaki artýþýn üzerinde gerçekleþmesi, anýlan yýlda dikkati çeken diðer bir geliþme olmuþtur. Bu nedenle ülke
lehine olan ticaret dengesi % 2,7 oranýnda azalmýþtýr. Dýþ ticaret hacmi ise 10 milyar dolar ile bir önceki yýla göre
% 4,6 oranýnda büyümüþtür.
Diðer taraftan, Asya'daki geliþmelerin Belçika ihracatýna etkisi daha çok dolaylý olmuþtur. Bölge ile yoðun ticaret
yapan bölge dýþý diðer ülkelerin Belçika'dan taleplerinde daralma gözlenmiþtir. Bu etkinin yoðun yaþandýðý ülkeler
arasýnda 1997 yýlýnda Belçika ihracatýnda önemli yer tutan ABD ve Ýngiltere gelmektedir.
Belçika dýþ ticaretinde önemli yeri olan bölgelerden Amerika'yla yapýlan dýþ ticarette, ihracatta %8,9'luk ve
ithalatta da % 8,0'lik artýþ saðlanmýþtýr. Ancak, Latin Amerika ülkelerinin ise iþ dönemleri itibariyle zirveden iniþe
geçtikleri ifade edilmektedir. Bu nedenle, anýlan bölgede yer alan ülkeler ile yoðun ticari iliþkileri olan diðer AB
üyesi ülkelerin ihracatýnda azalma kaydedildiði belirtilmektedir.
Benzer bir geliþme ile yine AB üyesi ülkelerin Doðu Avrupa ve Rusya'ya olan ihracatýnda görülmüþtür. Belçika'nýn
önemli ticari ortaklarý olan ülkelerinin ihracatýnýn azalmasý ya da artýþ hýzýnýn gerilemesi Belçika ürünlerine olan
talebin de daralmasýnda etkin olmuþtur. AB dýþýnda yer alan diðer Avrupa ülkelerine yapýlan ihracat artýþý % 3,8,
ithalat artýþý da % 3,5 seviyesini bulmuþtur.
Belçika dýþ ticaretinde etkili olan yukarýda belirtilen geliþmelerin yaný sýra yýlýn ikinci yarýsýndan sonra Avrupalý
giriþimcilerin piyasalara olan güveninin azaldýðý kaydedilmiþtir. Bu geliþme nihai mal üretmek üzere yapýlan ara
mal sipariþlerinin azalmasýna neden olmuþtur.
Ara mal ihracatýnýn Belçika ihracatýnýn % 58'sine denk geldiði belirtilmektedir. Ayrýca, bu mal grubu ihracatý iþ
dönemlerinin geliþiminden ve stok birikimlerinden etkilenmektedir. Bu özellikleri nedeniyle, ara mal ihracatýnýn
1997 yýlýnýn ikinci yarýsýndan itibaren yavaþladýðý ve Kasým 1997 ayýndan itibaren de azalmaya baþladýðý
kaydedilmiþtir. Ara mallarda görülen bu eðilimin daha sonra yayýlarak 1998 yýlý ikinci yarýsýndan itibaren tüketim
ve yatýrým mallarý ihracatýnda etkili olduðu açýklanmýþtýr. Bu yavaþlama ihracatta hem miktar ve hem de deðer
olarak etkisini göstermiþtir.
Ýhraç fiyatlarýnýn, 1997 yýlý ilk 9 ayýnda ortalama % 6,5 oranýnda arttýðý kaydedilirken söz konusu artýþýn, 1998 yýlý
ikinci üç aylýk döneminde % 1,3 seviyesinde kaldýðý ve sonraki üç aylýk dönemde de bu seviyeyi koruduðu
açýklanmýþtýr. Ýhraç fiyatlarýnda görülen bu düþüþün Belçika için önem taþýyan ara mallarda daha büyük oranlý
olduðu ifade edilmektedir. Özellikle, 1998 yýlýnda kimya ve demir dýþý metaller sektörlerinde fiyat baskýsýnýn yoðun
olarak hissedildiði belirtilmektedir. Diðer taraftan, ihraç fiyatlarýndaki düþmenin yaný sýra dünyada azalan fiyat
eðilimlerine paralel ithal girdi fiyatlarýnýn düþtüðü ya da bir önceki dönemlerdeki seviyelerini koruduðu da
açýklanmaktadýr. 1998 yýlýnda büyük oranlý düþen ithalat fiyatlarýna karþýlýk ithalat miktarý da önemli ölçüde
artmamýþtýr.
Tüm dünyada görüldüðü üzere, Belçika için de baþta petrol olmak üzere ham madde fiyatlarýndaki azalma ithal
fiyatlarýný etkileyen önemli unsurla arasýnda sayýlmaktadýr. 1998 yýlýnda enerji fiyatlarýndaki düþüþün BEF bazýnda
% 19'lara vardýðý belirtilmektedir. Ham madde fiyatlarýndaki azalýþýn ise BEF bazýnda % 10 seviyesinde olduðu
ifade edilmektedir.
BAÞLICA ÝHRAÇ MADDELERÝ
Ulaþým teçhizatý, kimyasallar, çeþitli makinalar ve elektrikli ürünler, metaller, kauçuk ve plastik ürünler.
BAÞLICA ÝTHAL MADDELERÝ
Çeþitli makinalar ve elektrikli ürünler, ulaþým teçhizatý, kimyasallar, metaller ve mineraller.
ÝHRACATINDA BAÞLICA ÜLKELER : Almanya, Fransa, Hollanda, Ýngiltere, ABD
ÝTHALATINDA BAÞLICA ÜLKELER : Almanya, Hollanda, Fransa, Ýngiltere, ABD
Nakliye araçlarý, makineler, kimyasallar ve metallerin ülke dýþ ticaretinde önde gelen ürün gruplarý arasýnda yer
almaktadýr. Anýlan madde gruplarýnýn 1998 yýlý ihracatýndaki paylarý sýrasýyla % 15,2, % 14,9, % 14,7 ve % 9,1
olmuþtur. Ürün gruplarýnýn ihracat içindeki toplam payýnýn ise % 53,9 olduðu görülmektedir. Öte yandan bu madde
gruplarýnýn 1998 yýlý ülke ithalatýnda aldýklarý pay ise sýrasýyla % 12,8, % 18,2, % 13,4 ve % 8,1 olmuþtur. Ýthalat
içinde bu ürün gruplarýnýn toplam payý da % 52,5'e ulaþmaktadýr.
Ülke dýþ ticaretinde en önemli madde grubu olan nakliye araçlarýnýn ihracatý 1998 yýlýnda bir önceki yýla göre %
5,5 oranýnda artmýþ ve 975,1 milyar BEF deðerine ulaþmýþtýr. Ürün ithalatý ise ihracatýn üzerinde % 8,1 gibi bir
oranla artarak 757,8 milyar BEF olmuþtur. Ýthalatýndaki bu geliþme, iç piyasada görülen canlýlýk ve 1998 yýlý
baþýnda düzenlenen uluslararasý otomobil fuarý nedenleriyle otomobil satýþlarýnda görülen artýþ ile
açýklanmaktadýr. Diðer taraftan, 1998 yýlý bu ürün grubu dýþ ticaretinde Belçika lehine 217,3 milyar BEF'lik bir fazla
gerçekleþmiþtir.
Belçika'nýn makine ihracatý 1998 yýlýnda bir önceki yýla göre % 8,5 oranýnda artmýþ ve 953 milyar BEF tutarýna
ulaþmýþtýr. Ancak, bu ürün grubu ithalatý, bir önceki yýla göre %9,9'luk artýþ oraný ile ihracat artýþ hýzýnýn üzerinde
gerçekleþmiþ ve 1,073 trilyon BEF'e ulaþmýþtýr. Ülke ithalatý içerisinde en büyük paya sahip olan makine dýþ
ticaretinde 120,5 milyar BEF'lýk bir açýk görülmektedir. Ancak, 1998 yýlýnda görülen bu açýk 1997 yýlýna göre % 31
oranýnda azalmýþtýr. Belçika'nýn genellikle ileri teknoloji ürünü, geliþmiþ makine ve araç ile bunlarýn aksam ve
parçalarý ihraç ettiðini söylemek mümkündür.
Kimyasal ürünler dýþ ticareti yukarýda açýklanan gibi küresel geliþmelerden en çok etkilenen ürün gruplarýndan
olmuþtur. Bir önceki yýla göre % 8,1 artan kimyasal ürünler ihracatýndan 943 milyar BEF gelir elde edilmiþtir.
Ancak, ithalat artýþ oraný % 17,3 ile ihracat artýþ oranýnýn oldukça üzerinde gerçekleþmiþ ve 790,7 milyar BEF
harcanmýþtýr. Bu geliþmeye raðmen kimya ürünleri dýþ ticareti 152,3 milyar BEF fazla vermiþtir.
Metaller ürün grubunda da ülke için önemli diðer ürün gruplarýnda olduðu gibi ithalat artýþ oraný ihracat artýþ
oranýný geçmiþtir. Ancak, diðer sanayi ürünlerine girdi saðlayan bu ürün grubu dýþ ticaret dengesinde 107,6 milyar
BEF fazla gerçekleþmiþtir. Ülke için diðer önemli ürün gruplarýný plastik ve plastik iþleme ile mücevher, özellikle,
elmas iþleme olarak sýralamak mümkündür.
Belçika dýþ ticaretinde AB ülkeleri özel önem arz etmektedir. Bu ülkeler arasýnda en fazla ihracatýn arttýðý ülkeler
Portekiz (%23,1), Ýspanya (%19,2), Ýrlanda (%16,7) ve Ýtalya (%11,1) gelmektedir. Ülkenin en önemli ticaret
ortaklarý olan Almanya, Fransa, Hollanda ve Ýngiltere'ye yapýlan ihracat ülke ihracatýnýn % 56,4'ünü teþkil
etmektedir. Ancak, 1998 yýlýnda bu önemli ticaret ortaklarýna karþý kaydedilen ihracat artýþý sýnýrlý kalmýþtýr.
AB dýþýnda Macaristan ve Polonya, Belçika için iki önemli pazar olmuþtur. Macaristan'a yapýlan ihracat bir önceki
yýla göre % 51,5 oranýnda, Polonya'ya yapýlan ise % 14,0 oranlarýnda artýþ göstermiþtir. Diðer taraftan, Rusya'ya
yapýlan ihracatta ise önemli oranlarda düþüþ görülmüþtür. NAFTA ülkeleri olan ABD ve Kanada ve Meksika'ya
yapýlan ihracattaki sürekli artýþ devam etmiþtir.
Avrupa Birliði ülkelerinden Ýrlanda'dan yapýlan ithalat %59,5 ile önemli bir oranda artmýþtýr. Bu ithalat artýþýný ise %
36,9 ile Brezilya'dan yapýlan ithalat takip etmiþtir. Ayrýca, Hindistan'dan yapýlan ithalatta da artýþlar kaydedilmiþtir.
Diðer taraftan, Rusya'dan yapýlan ithalatda da ihracatta olduðu gibi azalma kaydedilmiþtir.
Ülkenin ticaret dengesi incelendiðinde ise en büyük fazlanýn Fransa (334 milyar BEF) ile yapýlan ticarette olduðu
görülmektedir. Bu ülkeyi önemli ticaret ortaklarý olan Almanya ve Ýngiltere'nin takip ettiði görülmektedir. Diðer
önemli ticaret ortaðý olan Hollanda'ya karþý ise en fazla ticaret açýðý (180,9 milyar BEF) verildiði görülmektedir.
3-ÜLKEMÝZLE OLAN EKONOMÝK VE TÝCARÝ ÝLÝÞKÝLERÝN DEÐERLENDÝRÝLMESÝ
Ýkili Ekonomik Anlaþmalar ve Protokoller
Belçika ile Türkiye arasýnda yapýlan ekonomik ve ticari anlaþmalar ve protokoller þunlardýr:
-Ticaret ve Ödeme Anlaþmasý (2.12.1948),
-Karayolu Nakliyatýna Ýliþkin Anlaþma (9.5.1969),
-Yatýrýmlarýn Karþýlýklý Teþviki ve Korunmasý Anlaþmasý (Anlaþma 27.8.1986
tarihinde imzalanmýþ, 4.5.1990 tarihinde yürürlüðe girmiþtir),
-Ekonomik, Sanayi ve Teknolojik Ýþbirliði Anlaþmasý (2.6.1987),
-Denizcilik Anlaþmasý (31.1.1989),
-Tarým Alt Komitesi Toplantýsý Mutabakat Zaptý (14.2.1990),
-Türkiye-Belçika-Lüksemburg Karma Komisyonu II. Dönem Mutabakat Zaptý (17.9.1991),
-Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaþmasý (Anlaþma 2.6.1987 tarihinde
imzalanmýþ, 1.1.1992 tarihinde yürürlüðe girmiþtir),
-Telekomünikasyon Alanýnda Teknik Ýþbirliði Anlaþmasý (30.10.1995),
-Türk EXÝMBANK ile Ducroire/Delcedere Arasýnda Genel Ýþbirliði Anlaþmasý (10 Mart 1997),
-Türkiye-Belçika-Lüksemburg Karma Komisyonu III. Dönem Mutabakat Zaptý (1.10.1998)
Türkiye ve Belçika-Lüksemburg Dýþ Ticareti
BELB’nden Yapýlan Ýthalat BELB’ne Yapýlan Ýhracat Dýþ Ticaret
Yýllar Toplam Deðiþim % Toplam Deðiþim Dengesi
1995 1070,823 382,921 687,902
1996 1314,599 22,8 403,747 5,4 910,853
1997 1447,736 10,1 475,126 17,7 972,610
1998 1435,657 -0,8 708,184 49,1 727,473
1999 **
(*) Yýllýk ortalama Dolar kuruna bölerek hesaplanmýþtýr.
MADDE GRUPLARI ÝTÝBARÝYLE BELÇÝKA’NIN TÜRKÝYE’YE ÝHRACATI (Milyon BEF)
1997 1998
Genel Toplamýn Genel Toplamýn
Madde Grubu Toplam %’si Toplam %’si
Genel Toplam 51888,8 100,0 52124,2 100,00
Canlý Hayvan ve Ürünleri 75,3 0,1 55,1 0,11
Sebze ve Meyveler 121,5 0,2 172,8 0,33
Bitkisel ve Hayvansal Yaðlar 33,9 0,1 26,8 0,05
Hazýr Gýda 995,9 1,9 990,0 1,90
Mineraller 351,9 0,7 386,6 0,74
Kimyasal Maddeler 9813,4 18,9 10790,0 20,70
Plastik ve Mamülleri 7908,4 15,2 7074,4 13,57
Ham Deri ve Postlar 416,1 0,8 91,5 0,18
Aðaç ve Ürünleri 84,4 0,2 64,3 0,12
Kaðýt ve Ürünleri 442,3 0,9 296,4 0,57
Tekstil ve Mamülleri 3670,1 7,1 3535,3 6,78
Ayakkabý 11,2 0,0 9,9 0,02
Doðal Taþlar, Seramik, Cam vb. 332,8 0,6 366,7 0,70
Ýnci Mücevherat 282,1 0,5 493,7 0,95
Metaller 6942,1 13,4 5521,4 10,59
Makineler 12127,6 23,40 14996,4 28,77
Nakliye Araçlarý 7245,1 14,00 6349,2 12,18
Optik, Fotoðrafcýlýk Eþyasý 692,6 1,3 442,6 0,85
Silah ve Mühimmat 23,1 0,0 6,2 0,01
Diðer Ýmalat Sanayi ve Mamülleri 311,2 0,6% 292,8 0,56
Sanat Eþyasý 7,7 0,00 16,9 0,03
BLEB'in (Belçika-Lüksemburg) Türkiye'ye yönelik ihracatýndaki artýþ hýzý, 1995 yýlýnda % 70,7'lik seviyeden sonra
1996 yýlýnda % 28,8'e düþmüþtür. 1997 yýlýnda da azalýþ eðilimini sürdürerek % 26,3 oranýný bulmuþtur. BLEB
ihracat artýþýnda görülen bu azalýþ eðilimi 1998 yýlýnda da devam etmiþ ve % 0,12 oranýna kadar düþmüþtür.
BLEB'in Türkiye'den yaptýðý ithalatýn artýþ oraný 1995 yýlýnda % 8,3'den 1996 yýlýnda % 10,5'e çýkmýþ, 1997 yýlýnda
bu oran büyüyerek % 32,3'e ulaþmýþtýr. Ancak, ithalattaki artýþ hýzý 1998 yýlýnda bir miktar düþmüþ ve % 27,5
seviyesinde kalmýþtýr.BLEB lehine olan dýþ ticaret dengesi de % 24,5 oranýnda azalmýþtýr. Bu durumda, BLEB'in
Türkiye'ye olan ithalatýnýn ihracatýna oraný % 49,2 olmuþtur.
Bölgeler itibariyle yapýlan incelemede AB üyesi ülkeler hariç, EFTA üyesi ülkeler ile Merkezi ve Doðu Avrupa
ülkelerinin yer aldýðý diðer Avrupa ülkeleri içerisinde ele alýnan Türkiye, 1998 yýlýnda bu grupta Ýsviçre ve
Polonya'nýn ardýndan üçüncü önemli ticaret ortaðý olmuþtur.
Madde gruplarý itibariyle dýþ ticaret incelendiðinde, BLEB'in Türkiye'ye deðer olarak en fazla ihraç ettiði ürünün 15
milyar BEF ile makinalar ve bunlarýn aksam parçalarý olduðu görülmektedir. Söz konusu ürün grubunu 10,8 milyar
BEF ile kimyasal maddeler, 7,1 milyar BEF ile plastik ve mamülleri, 6,3 milyar BEF ile nakliye araçlarý ve 5,5
milyar BEF ile çeþitli metaller takip etmektedir.
Nakliye araçlarý hariç, BLEB'in Türkiye'ye yaptýðý toplam ihracatýn % 76,4'ünü teþkil eden önde gelen bu ürün
gruplarýnýn ülkemiz sanayi için ham madde, ara mal veya yatýrým malý özelliði taþýdýðý görülmektedir.
BLEB'in 1997 yýlýnda ülkemize yaptýðý ihracatta artýþ oraný en yüksek ürün gruplarýnýn ise % 119,34 ile sanat
eþyalarý, % 74,95 ile kuyumculuk ürünleri, % 22, 95 ile makineler ve % 39,57 ile sebze ve meyve olduðu
görülmektedir.
Türkiye'den yapýlan ithalatta ise deðer olarak 11,9 milyar BEF ile tekstil ürünlerinin önde geldiði görülmektedir
.Ýthal edilen diðer ürün gruplarý ise 2,8 milyar BEF ile sebze ve meyveler, 2,4 milyar BEF ile metaller ile makine,
aksam parçalarýnýn geldiði görülmektedir.
Ýthal edilen ürün gruplarýndan ithalat artýþ hýzý 1997 en yüksek olaný % 144,52 ile mücevher eþyalarýdýr. Bu ürün
grubundaki ithalat artýþý 1997 yýlýnda da % 2.23 gibi bir oranda gerçekleþmiþtir. Mücevher eþyalarýný, % 82,93
artýþ ile ithalat hacmi küçük olan muhtelif araç ve gereç ile optik ve fotoðrafçýlýk eþyalarý takip etmektir. Anýlan
ürün gruplarýndan sonra ithalat artýþý en yüksek olan ürün gruplarý, % 82,27 ile aðaç, orman ve mobilya ürünleri ve
% 81,47 ile ayakkabý takip etmektedir.
BLEB Türkiye ile yaptýðý dýþ ticarette 12,5 milyar BEF ile en yüksek dýþ ticaret fazlasýný makine, aksam ve
parçalarýndan saðlamýþtýr. Söz konusu ürünü sýrasýyla kimyasal maddeler ile plastik mamüller ve nakliye araçlarý
takip etmektedir. Anýlan sektörlerin Belçika'nýn ihtisaslaþtýðý sahalar olduðu dikkat çekmektedir.
Diðer taraftan, Türkiye ile yapýlan dýþ ticarette 1998 yýlýnda, 8,3 milyar BEF ile Belçika'nýn en fazla açýk verdiði
ürün grubu ile tekstil ve mamülleri olmuþtur. Söz konusu ürün grubunu, sebze ve meyveler, mineraller ile doðal
taþlar, seramik ve cam ürünleri takip etmiþtir.
Madde Gruplarý Ýtibariyle BLEB tarafýndan Türkiye'den Yapýlan Ýthalat
(Milyon BEF)
1997 1998
Genel Toplamýn Genel Toplamýn
Madde Grubu Toplam %’si Toplam %’si
Genel Toplam 16980,4 100,0 25660,1 100,0
Canlý Hayvan ve Ürünleri 76 0,4 76,7 0,3
Sebze ve Meyveler 2255,4 13,3 2783 10,9
Bitkisel ve Hayvansal Yaðlar 3,1 0,0 1,1 0,0
Hazýr Gýda 727,9 4,3 696,7 2,7
Mineraller 1497,1 8,8 1110,3 4,3
Kimyasal Maddeler 544,2 3,2 600,1 2,3
Plastik ve Mamülleri 462,9 2,7 901,2 3,5
Ham Deri ve Postlar 326 1,9 268,6 1,1
Aðaç ve Ürünleri 8,5 0,1 15,5 0,1
Kaðýt ve Ürünleri 17,2 0,1 36 0,1
Tekstil ve Mamülleri 7717,9 45,5 11872 46,3
Ayakkabý 26,5 0,2 48,5 0,2
Doðal Taþlar, Seramik, Cam vb. 407,5 2,4 986,2 3,8
Ýnci Mücevherat 223,1 1,3 545,6 2,1
Metaller 1084,5 6,4 2470 9,6
Makineler 1178,8 6,9 2475 9,7%
Nakliye Araçlarý 264,4 1,6 509,9 2,0
Optik, Fotoðrafcýlýk Eþyasý 19,2 0,1 35,1 0,1
Silah ve Mühimmat 0,9 0,0 0,3 0,0
Diðer Ýmalat Sanayi ve Mamülleri 137,3 0,8 217 0,9
Sanat Eþyasý 0,9 0,0 0,6 0,0
Eurostat verilerine göre ürün bazýnda 1998 yýlýnda Türkiye'ye en fazla ihraç edilen ürün daha önceki yýlda olduðu
gibi binek otomobiller (5,389 milyar BEF) olmuþtur. Bu ürünü 1,598 milyar BEF ile metal hurdalarý takip
etmektedir. Türkiye'ye ihracatta ön sýrada gelen diðer ürünler ise kulesi 360° dönebilen paletli ekskavatörler
(1,373 milyar BEF), polipropilen (1,373 milyar BEF), ilaçlar (1,060 milyar BEF), diðer toprak kazan mekanik
yükleyiciler ve küreyiciler (977 milyon BEF) ve denim kumaþ (814 milyon BEF) olmuþtur.
Türkiye'den ithal edilen ürünlerin baþýnda ise kabuksuz fýndýk (1,390 milyar BEF) gelmektedir. Bunu takip eden
ürünler olarak T-shirtler (1,308 milyar BEF), erkek pantalon ve þortlarý (1,123 milyar BEF), pamuklu kazak, hýrka
ve süveter (786,2 milyon BEF), dikiþli yuvarlak borular (737,2 miyon BEF), dikiþli yuvarlak olmayan borular (621,9
milyon BEF), diðer kazak hýrka (586,2 milyon BEF), bor mineralleri (551,2), bayan pantalon ve þortlarý (507,4
milyon BEF), kuru üzüm (453,2 milyon BEF) ve renkli televizyonu (436 milyon BEF) saymak mümkündür.
Karþýlýklý Yatýrýmlar
BLEB firmalarýnýn Türkiye'de yatýrým yapmak üzere aldýklarý izinler gösterilmiþtir. 1997 yýlýnda azalan yatýrým
tutarýna karþýlýk 1998 yýlýnda alýnan izin sayýsýnýn ve yatýrým tutarýnýn arttýðý görülmektedir. Türkiye'deki toplam
yabancý sermaye içinde Belçika firmalarýnýn % 1,23, Lüksemburg firmalarýnýn ise % 2,56 oranlarýndadýr.
Türkiye'nin BLEB'deki yatýrýmlarýna iliþkin Belçika Merkez Bankasý'nýn yayýnladýðý veriler aþaðýda verilmiþtir.
BLEB Firmalarýnýn Türkiye'de Yatýrým Yapmak Üzere Aldýklarý Ýzinler
1995 1996 1997 1998
Ýzin Adedi 25 29 25 28
Sermaye Tutarý 97,8 75,9 30,7 41,7
Türk Firmalarýnýn BLEB'deki Yatýrýmlarý
Milyon US $(1)
Sermaye (2) Diðer Yatýrým (3) Toplam Yatýrým
Yýllar Yapýlan
Yatýrým
Geri
Alýnan
Net
Yatýrým
Yapýlan
Yatýrým
Geri
Alýnan
Net
Yatýrým
Yapýlan
Yatýrým
Geri Alýnan
Yatýrým
Yatýrým Yatýrým
1995 2,8 0,1 1,9 0,5 5,0 -4,5 2,5 5,2
1996 0,8 0,2 0,6 6,2 0,0 6,1 6,9 0,2
1997 0,9 0,2 0,7 0,7 0,0 0,7 1,6 0,2
1998 0,2 0,2 0,0 4,2 0,1 4,1 4,4 0,3
(1) Yýllýk ortalama Dolar kuru kullanýlarak BEF deðerinden hesaplanmýþtýr,
(2) Sermaye: (Þirket kurulmasý, geniþletilmesi, hisse alýnmasý) - gayri menkul bedeli,
(3) Baðlý þirketler arasý verilen krediler.
Türk firmalarýnýn 1998 yýlýnda BLEB'de þirket kurulmasý, geniþletilmesi ya da ortak olunmasý suretiyle yaptýðý
yatýrýmlar ile geri alýnan yatýrýmlarýn aþaðý yukarý eþit düzeyde gerçekleþtiði görülmektedir. Diðer taraftan,
baðlantýlý þirketler arasýnda verilen kredilerde bir artýþ görülmektedir. Toplam net yatýrýmlarda ise bir önceki yýla
göre büyük ölçüde artýþ kaydedilmesine karþýlýk bu tutarýn 1996 yýlý tutarýndan az gerçekleþmiþtir. Ayrýca, Türk
firmalarýnýn Belçika'da yaptýðý yatýrým tutarýnýn, BLEB firmalarýnýn Türkiye'deki yatýrým tutarýndan oldukça az
olduðu görülmektedir.
4-KARÞILAÞILAN SORUNLAR VE ÝLÝÞKÝLERÝ GELÝÞTÝRMEYE YÖNELÝK ÖNERÝLER
AB ile Türkiye arasýnda kurulan Gümrük Birliði, Belçika'da iþ çevreleri için bir güven unsuru olmakta ve bu
çerçevede ortaya çýkan karþýlýklý faydanýn daha iyi anlaþýlmasý, Belçika ile Türkiye arasýndaki dýþ ticaret hacminin
artarak geliþmesine yardýmcý olmaktadýr.
Ýhracatçýlarýmýzýn özellikle tarým ürünlerinde, ilgili AB mevzuatlarý nedeniyle bir takým güçlükler yaþadýðý
bilinmektedir. Ayrýca, sanayi ürünlerinde yine ilgili AB mevzuatlarý çerçevesinde aranýlan diðer teknik þartlarýn
yerine getirilmesinde güçlüklerle karþýlaþýldýðý ifade edilmektedir.
Ticareti engelleyen bir diðer önemli unsur da Türk iþ adamlarýnca sýkça dile getirilen vize almada karþýlaþýlan
güçlüklerdir.
Belçika, coðrafi konumu itibariyle Avrupa'nýn alým gücü yüksek önemli ticaret ve endüstri merkezlerine yakýn bir
bölgede yer almakta, ayrýca, alt yapýsý itibariyle anýlan bölgelere kolay eriþim imkanlarýna sahip bulunmaktadýr. AB
içerisinde elveriþli bir daðýtým yeri olma özelliðini taþýyan bu ülkenin AB'ne ihracat yapmak isteyen firmalarýmýza
bu açýdan yeni ve çeþitli imkanlar sunabileceði düþünülmektedir.
Ýhracat potansiyeli yüksek bir ülke olan Belçika'da bir çok ürünün re-eksportu yapýlmaktadýr. Bu olanak ülkemiz
menþeli ürünlerin ihracatýnýn artýrýlmasýna imkan verebilecektir.
Türkiye'nin ihraç ettiði mevcut ürünler arasýna katma deðeri ve getirisi yüksek ürünlerin eklenmesi Belçika ile olan
dýþ ticaret açýðýmýzýn kapatýlmasý yolunda etkili olacaktýr. Özellikle, Belçika'da GSYÝH içerisinde payý artan hizmet
sektörü göz önüne alýndýðýnda, bu sektörün kullanýmýna yönelik telekomünikasyon, týbbi ekipmanlar, hazýr gýda
ürünlerinin ihracý, ülkemiz ihracat gelirlerinin artmasýnda etkili olabilecektir.
Ülkemiz menþeli ürünlerden hazýr giyim ve çeþitli tekstil ürünleri ile oto yedek parçalarý Belçika pazarýnda ilgi
çekici ürünler olma özelliðini korumaya devam etmektedir.
Belçika'da 120.000 dolayýnda Türk’ün ülkemiz ihracatýnýn artýrýlmasýnda etkili olabileceði düþünülmektedir. Ayrýca,
ülkemiz bankalarýnýn (Halk, Ziraat, Vakýflar) temsilcilik yerine, þube açarak faaliyetlerine devam etmeleri
vatandaþlarýmýza saðlanan hizmetin ve kazanýlan dövizin artmasýna neden olabilecektir.
Ortak yatýrým imkanlarýnýn artýrýlmasý ülkemiz ihracat potansiyelinin artýrýlmasýnda etkili olacaktýr. Belçika'da iþ
gücü maliyetleri nedeniyle tekstil ve demir çelik gibi sanayiler ile diðer emek yoðun sanayiler ülke dýþýna çýkma
eðilimindedir. Ülkemizde bu yatýrýmlar için uygun altyapýnýn hazýrlanmasý geleceðe yönelik kalýcý ihracat
potansiyeli yaratabilecektir.
5-BRÜKSEL TÝCARET MÜÞAVÝRLÝÐÝNÝN ADRES, TELEFON VE FAKS BÝLGÝLERÝ
Turkish Embassy
Office Of The Commercial Counsellor
4, Rue Montoyer
1000 Brussells
Tel : 0032.2.5142978
Fax : 0032.2.5144563

 
  • 0 Oy - 0 Ortalama
Bu konuyu görüntüleyen kullanıcı(lar):
 1 Ziyaretçi
Bu konuyu görüntüleyen kullanıcı(lar):
 1 Ziyaretçi