Hollandaca Fiiler (10): edilgen çatı
Hollandaca Fiiler (10): edilgen çatı
Hollandaca Fiiler (10): edilgen çatı
Edilgen çatı bir yardımcı fiil ve esas fiilin geçmiş zaman kipinden oluşur. Şimdiki zaman ve tamamlanmamış geçmiş zaman için worden yardımcı fiili, tamamlanmış şimdiki ve tamamlanmış geçmiş zaman için ise zijn yardımcı fiili kullanılır.
Aslında edilgen çatı, normal bir ana cümlede, etken cümlenin nesnesinin özne durumuna getirilmesi ile oluşturulan değişik bir bakış açısıdır. Bazen orjinal özne, önüne door getirilerek cümleye eklenir:
Ik heb deze boeken gekocht. Bu kitapları satın aldım.
Deze boeken zijn door mij gekocht.59 Bu kitaplar benim tarafımdan satın alındı.
* Deze boeken worden (= şimdiki zaman)/werden (= geçmiş zaman)/zijn (= yakın geçmiş zaman)/waren (= tamamlanmış geçmiş zaman) door mij gekocht.
Genellilke etken cümlenin öznesi belirtilmez:
De arts opereert mij volgende week. Doktor beni önümüzdeki hafta ameliyat edecek.
Ik word volgende week [-] geopereerd. Önümüzdeki hafta ameliyat edileceğim.
Hij heeft de beste studenten geselecteerd. O en iyi öğrencileri seçti.
De beste studenten zijn [-] geselecteerd. En iyi ögrenciler seçildi.
Eğer edilgen cümlenin öznesi belli değilse bu durumda, özne yerine er kullanılır:
Er wordt gebeld. Wie kan dat zijn? Kapı çalıyor. Kim olabilir?
Er wordt vanavond veel gelachen. Bu gece çok gülünecek.
