SAĞLIK KÖŞESİ HASTALIKLAR Sarılık Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri

Sarılık Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri

Sarılık Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri

 
  • 0 Oy - 0 Ortalama
 
sinem
Çalışkan Üye
62
15-05-2014:19:08
#1
Sarılık Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri


Sarılık kan'da bulunan bilirubin miktarının artması sonucu ortaya çıkan bir hastalıktır.Sarılık sorunun en sık rastlanılan belirtisi gözün beyaz kısımlarının ve derinin sararmasıdır.Sarılık tek bir hastalık olarak düşünülmemelidir.Bu başka bir hastalığın altında yatan sebeptir.Yani Sarılık, hastalık sonucu ortaya çıkan bir durumdur.

[Resim: 70394.jpg]

Asıl irdelenmesi gereken sorun Hepatit'dir.Karaciğerin iltihaplanması sonucu oluşur.Hepatit problemi, virüs kaynaklıdır.Birtakım toksik maddeler, radyasyon, bağışıklık sistemi sorunları, ilaçlar neden olabilmektedir.

Yukarıdaki pargraflar da iki problemdenden bahsedildi.Viral hepatit bir hastalıktır.Sarılık bu hastalığın belirtisidir.

Fakat Sarılık sadece hepatit belirtisi olmayabilir.Bunun dışın da safra kanallarındaki taş sarılık ile kendini gösterir.Ayrıca Yenidoğan sarılığı da viral hepatit belirtisi DEĞİLDİR ve bulaşmaz.

sarılık
Hepatit hastalığının yanına eklenen harfler (hepatit-b, hepatit-a vb.) neden olduğu virüsleri göstermektedir.Yani hepatit'e A, B, C, D, E virüsleri neden olmaktadır.Bunların içerisinde A ve E virüsleri büyük abdest ile dışarı atılır ve A virüsü kaynaklı Sarılık bulaşıcıdır.Sarılık görüldüğü andan itibaren iki hafta öncesi ve 1 hafta sonrası, büyük abdest oldukça bulaşıcıdır.Gerekli temizlik alıkanlıklarına dikkat edilmediği takdirde virüse bağlı hepatitlerin bulaşması kaçınılmazdır.Virüsün bulaşması ne şekilde olur? Örneğin bu virüsü taşıyan dışkı suya bulaşabilir, besin maddelerine bulaşabilir veya kirlenmiş yüzeylerle eller temas eder ağıza değdirilebilir.Öte yandan Hepatit-B ve Hepatit-C virüsleri daha çok kan yoluyla bulaşır.Bu nasıl olur? Mikroplu şırıngalar, mikroplu kan veya kan ürünlerinin vücuda girmesi yine mikroplu traş bıçakları, diş fırçaları veya cinsel yollar olabilir.Virüsü taşıyan anne, bebeğine de bulaştırabilir.

A virusu ile oluşan bulaşıcı sarılık da hastanın dışkısı, sarılığın ortaya çıkışından 2 hafta öncesi ile 1 hafta sonrası çok bulaşıcıdır. Bu virüsler ile oluşan hepatitler esas itibariyle, virüs taşıyan dışkı ile kirlenmiş su ve besin maddelerinin (sebze ve meyveler) ağızdan alınması sureti ile bulaşırlar. Virüsle kirlenmiş yüzeylere temas etmiş ellerin ağıza değdirilmesi de kişisel bulaşmada ve virüsün yayılmasında çok önemlidir. B ve C virüsleri ise, başlıca, kan yoluyla (kan ve kan ürünlerinin alınması, mikroplu enjektör ve iğnelerinin kullanılması, ortak jilet veya diş fırçası kullanımı, akupunktur, diş tedavisi ve cinsel ilişki suretiyle bulaşırlar. Hastalığın, bu virüsleri taşıyan anneden bebeğe geçişi de mümkündür.

Kırgınlık,iştah kaybı, mide bulantısı, sağüst karın bölgesin de ağrı hissi, ten ve gözün beyaz kısımlarında meydana gelen sararma, koyu idrar rengi Hepatit virüslerinin en çok rastlanılan belirtilerindendir.Bazen kısa süre ateş görülebilir.Bu virüsler de mutlaka sarılık görülmez, bazı durumlar da kırgınlık eklemde ağrılar ve hafif ateşle birilikte seyreder.

Hepatit-A ve Hepatit-E hastalıkları tamamen iyileşme gösterirlerken Hepatit-B ve Hepatit-C kronik hale gelebilir.Ülkemizde Hepatit-B görülme oranı yaklaşık yüzde on'dur.Diğer yükselen grafiği olan ülkeler de ise aşı ile bu oran daha da düşürülmüştür.Hepatit-C virüsüne karşı hala bir aşı geliştirilmiş değil.Hepatit-B ve C kronikleştiğinde ilerleyen safhaların da siroz, daha ilerisin de ise ciddi karaciğer hastalıklarına neden olmaktadır.Fakat Hepatit-C ülkemizde oldukça az görülen bir hastalıktır.

Hepatit-B hastalığı bazı durumlarda vücuttan tamamen gitmez ve hasta taşıyıcı olur.Kişi kendini hasta olarak hissetmese bile kanı ve diğer beden sıvıları, diğer insanlara bu virüsü bulaştırır.Hepatit-B hastalarının kesinlikle kan vermemeleri, cinsel ilişkiye girerken korunmaları gerekirse aşılanmamış kililerle cinsel temasta bulunmamaları gerekir.Unutulmamalıdır ki Hepatit-B nin aşısı vardır ve 5 yıl boyunca %95 koruma sağlamaktadır.Akut olarak geçirilen Hepatit-C'lerde az yağlı, kolay hazmedilebilen, glikoz bakımından kuvvetli (Örn:bal) tavsiye edilir.Özel bir tedavi uygulanmamakla birlikte istirahat önerilir.Hastalık 1-1.5 ay içerisinde iyileşme gösterir.Kronik Hepatitler de enzim seviyeleri kontrol edilir ve buna göre bir tedavi yolu izlenir.

Neden sarılık görülür?

[Resim: images?q=tbn:ANd9GcRPPdtaqY_AzZj9hbPmKej...vkrM5e-w5g]

Bunun 2 nedeni vardır; 1) Bilirubin'in fazlaca üretilmesi 2) Safra yollarında meydana gelen tıkanıklık.

Bilirubinden kısaca burada bahsedelim; Kanda oksijen taşınması ve alyuvarlara renk veren maddel hemoglobin'dir.Alyuvarlar artık kandaki görevlerini yapamaz hale geldiklerinde ölürler ve hemoglobin açığa çıkar bu açığa çıkan hemoglobin bilirubin denilen bir maddeye dönüştürülür ve buradan karaciğere nakledilir burada çözünür duruma getirildikten sonra safraya taşınır.

Eğer karaciğeriniz de bir problem oluştu ise bahsi geçen bilirubin safraya taşınamaz ve kandaki bilirubin miktarı artar.Buda deriyi sarartır ve sarılık denilen olay meydana gelir.

Safra yollarında meydana gelen tıkanıklık nedeniyle oluşan sarılık da ise,bilirubinin kan'da artması neticesinde (pre-hepatik sebepler; örn:yenidoğan sarılığı), safra taşlarının safra akımına mani olması sarılık oluşumna neden olur.

Sarılık Belirtileri

Yeni doğan bir bebeğin kanında bulunması gereken biluribin miktarı 1-2 mg/dl’dir. Bu miktar 5 mg/dl’yi aştığında sarılık fark edilir ve ilk olarak göz akları (sklera) sararmaya başlar. Kanda bulunan biluribin miktarı ile vücuttaki yayılımı arasında iyi bir uyum vardır. Biluribin 5 – 8 mg/dl olduğunda sarılık baş ve boyuna yayılır. 8 – 10 mg/dl olduğunda gövdenin üst kısmında, 10 – 16 mg/dl’de ise kol ve bacaklarda sarılık gözlenir. El ve ayaklara kadar inen sarılıklarda biluribin değeri 20 mg/dl civarındadır. Bu değerler klinik ölçümlerde teyit edilir. Bu yüzden çocuk hekiminiz gerek gördüğü durumlarda bebeğinize kan testi yapılmasını isteyecek kandaki biluribin düzeyini ölçecektir.


Sarılık testi ne zaman yapılmalı?

Göbek çizgisi altına inen cilt sarılıklarında mutlaka sarılık testi yapılmalıdır.


Bebekler neden sarılık olur?

Bebek karaciğerinin biluribini tutma ve biluribini değiştirme sürecindeki enzim eksikliğinden yeni doğan sarılıkları (Fizyolojik) sarılık oluşur. Yeni doğan bebekte her gün kg başına 10 mg biluribin üretilir. Bu değer erişkinin iki katından fazladır. Çocuk doktorunuz tarafından takip edilecek olan bu sarılık, çoğu zaman özel bir tedaviye gerek kalmadan bir hafta 10 gün içinde geçebilir. Prematürelerde bu süreç 2 – 4 haftaya uzayabilir. Fizyolojik sarılıklar genellikle tedavisiz geçse de mutlaka doktor kontrolünde takibi yapılmalıdır. Çünkü yükselen sarılıkta tanı ve tedavi gecikirse bazen “KERNİKTERUS” denilen bir hastalık görülebilir. Biluribin maddesi beyinde birikir, bazal ganglion denilen bir bölgeyi etkilerve beyin hasarına yol açar. Bu nedenle bebeğinizde sarılık belirtisi varsa lütfen ciddiye alınız ve bir uzman hekime danışınız.


Fizyolojik sarılık yeni doğanlarda en sık hangi dönemde görülür?

Fizyolojik sarılık yeni doğanlarda, en sık 3 – 10 gün arasında görülür.


Nasıl Bulaşır?

Yeni doğanın fizyolojik sarılığı bulaşıcı değildir.


Fizyolojik sarılık tedavi yöntemleri nelerdir?

İlk kez 1958 yılında bahçede gezmeye çıkarılan sarılıklı bebeklerin renginin güneş ışığı ile açıldığı tesadüfen gözlenmiş ve fototerapinin temelini oluşturmuştur. Fototerapi, sarılık tedavisinde en sık kullanılan tedavi yöntemidir.

Hafif fizyolojik sarılıklar tedavi gerektirmez. Ancak 15 mg/dl’yi geçen ve düşmeyen sarılıklarda, en sık uygulanan tedavi ultraviyole ışınlarının kullanıldığı fototerapidir. Etkili bir yöntemdir. Işığın etkisi ile biluribin, suda eriyen ve vücuttan kolayca atılabilen bir hale gelir. Bebeğin deri yüzeyi çok geniş olduğu için, ışık tedavisinin etkisi çok daha belirgindir. Tedavi sırasında bebek tamamen çıplak bırakılır. Gözleri ışıktan zarar görmemesi için kapalıdır. Bu işlemle bebeğin derisinden sıvı kaybı olacağından dışarıdan ek sıvı verilir.

Sarılık tedavisinde amaç beyinde oluşabilecek problemleri önlemektir.

Zamanında Doğmuş Bebek Fototerapi Sınırı (Biluribin Düzeyi)

2.gün (25 – 48 St.) % 12 mg/dl
3.gün (48 – 72 St.) % 15 mg/dl
3.günden sonra % 17 mg/dl


Kan Değişimi

Kanda ki biluribin düzeyi aşırı yükselir ve kernikterus riski (Biluribinin beyine yerleşmesi) oluşursa hızlı ve güvenli bir yöntem olarak kan değişimi yapılır.
sinem
15-05-2014:19:08 #1

Sarılık Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri


Sarılık kan'da bulunan bilirubin miktarının artması sonucu ortaya çıkan bir hastalıktır.Sarılık sorunun en sık rastlanılan belirtisi gözün beyaz kısımlarının ve derinin sararmasıdır.Sarılık tek bir hastalık olarak düşünülmemelidir.Bu başka bir hastalığın altında yatan sebeptir.Yani Sarılık, hastalık sonucu ortaya çıkan bir durumdur.

[Resim: 70394.jpg]

Asıl irdelenmesi gereken sorun Hepatit'dir.Karaciğerin iltihaplanması sonucu oluşur.Hepatit problemi, virüs kaynaklıdır.Birtakım toksik maddeler, radyasyon, bağışıklık sistemi sorunları, ilaçlar neden olabilmektedir.

Yukarıdaki pargraflar da iki problemdenden bahsedildi.Viral hepatit bir hastalıktır.Sarılık bu hastalığın belirtisidir.

Fakat Sarılık sadece hepatit belirtisi olmayabilir.Bunun dışın da safra kanallarındaki taş sarılık ile kendini gösterir.Ayrıca Yenidoğan sarılığı da viral hepatit belirtisi DEĞİLDİR ve bulaşmaz.

sarılık
Hepatit hastalığının yanına eklenen harfler (hepatit-b, hepatit-a vb.) neden olduğu virüsleri göstermektedir.Yani hepatit'e A, B, C, D, E virüsleri neden olmaktadır.Bunların içerisinde A ve E virüsleri büyük abdest ile dışarı atılır ve A virüsü kaynaklı Sarılık bulaşıcıdır.Sarılık görüldüğü andan itibaren iki hafta öncesi ve 1 hafta sonrası, büyük abdest oldukça bulaşıcıdır.Gerekli temizlik alıkanlıklarına dikkat edilmediği takdirde virüse bağlı hepatitlerin bulaşması kaçınılmazdır.Virüsün bulaşması ne şekilde olur? Örneğin bu virüsü taşıyan dışkı suya bulaşabilir, besin maddelerine bulaşabilir veya kirlenmiş yüzeylerle eller temas eder ağıza değdirilebilir.Öte yandan Hepatit-B ve Hepatit-C virüsleri daha çok kan yoluyla bulaşır.Bu nasıl olur? Mikroplu şırıngalar, mikroplu kan veya kan ürünlerinin vücuda girmesi yine mikroplu traş bıçakları, diş fırçaları veya cinsel yollar olabilir.Virüsü taşıyan anne, bebeğine de bulaştırabilir.

A virusu ile oluşan bulaşıcı sarılık da hastanın dışkısı, sarılığın ortaya çıkışından 2 hafta öncesi ile 1 hafta sonrası çok bulaşıcıdır. Bu virüsler ile oluşan hepatitler esas itibariyle, virüs taşıyan dışkı ile kirlenmiş su ve besin maddelerinin (sebze ve meyveler) ağızdan alınması sureti ile bulaşırlar. Virüsle kirlenmiş yüzeylere temas etmiş ellerin ağıza değdirilmesi de kişisel bulaşmada ve virüsün yayılmasında çok önemlidir. B ve C virüsleri ise, başlıca, kan yoluyla (kan ve kan ürünlerinin alınması, mikroplu enjektör ve iğnelerinin kullanılması, ortak jilet veya diş fırçası kullanımı, akupunktur, diş tedavisi ve cinsel ilişki suretiyle bulaşırlar. Hastalığın, bu virüsleri taşıyan anneden bebeğe geçişi de mümkündür.

Kırgınlık,iştah kaybı, mide bulantısı, sağüst karın bölgesin de ağrı hissi, ten ve gözün beyaz kısımlarında meydana gelen sararma, koyu idrar rengi Hepatit virüslerinin en çok rastlanılan belirtilerindendir.Bazen kısa süre ateş görülebilir.Bu virüsler de mutlaka sarılık görülmez, bazı durumlar da kırgınlık eklemde ağrılar ve hafif ateşle birilikte seyreder.

Hepatit-A ve Hepatit-E hastalıkları tamamen iyileşme gösterirlerken Hepatit-B ve Hepatit-C kronik hale gelebilir.Ülkemizde Hepatit-B görülme oranı yaklaşık yüzde on'dur.Diğer yükselen grafiği olan ülkeler de ise aşı ile bu oran daha da düşürülmüştür.Hepatit-C virüsüne karşı hala bir aşı geliştirilmiş değil.Hepatit-B ve C kronikleştiğinde ilerleyen safhaların da siroz, daha ilerisin de ise ciddi karaciğer hastalıklarına neden olmaktadır.Fakat Hepatit-C ülkemizde oldukça az görülen bir hastalıktır.

Hepatit-B hastalığı bazı durumlarda vücuttan tamamen gitmez ve hasta taşıyıcı olur.Kişi kendini hasta olarak hissetmese bile kanı ve diğer beden sıvıları, diğer insanlara bu virüsü bulaştırır.Hepatit-B hastalarının kesinlikle kan vermemeleri, cinsel ilişkiye girerken korunmaları gerekirse aşılanmamış kililerle cinsel temasta bulunmamaları gerekir.Unutulmamalıdır ki Hepatit-B nin aşısı vardır ve 5 yıl boyunca %95 koruma sağlamaktadır.Akut olarak geçirilen Hepatit-C'lerde az yağlı, kolay hazmedilebilen, glikoz bakımından kuvvetli (Örn:bal) tavsiye edilir.Özel bir tedavi uygulanmamakla birlikte istirahat önerilir.Hastalık 1-1.5 ay içerisinde iyileşme gösterir.Kronik Hepatitler de enzim seviyeleri kontrol edilir ve buna göre bir tedavi yolu izlenir.

Neden sarılık görülür?

[Resim: images?q=tbn:ANd9GcRPPdtaqY_AzZj9hbPmKej...vkrM5e-w5g]

Bunun 2 nedeni vardır; 1) Bilirubin'in fazlaca üretilmesi 2) Safra yollarında meydana gelen tıkanıklık.

Bilirubinden kısaca burada bahsedelim; Kanda oksijen taşınması ve alyuvarlara renk veren maddel hemoglobin'dir.Alyuvarlar artık kandaki görevlerini yapamaz hale geldiklerinde ölürler ve hemoglobin açığa çıkar bu açığa çıkan hemoglobin bilirubin denilen bir maddeye dönüştürülür ve buradan karaciğere nakledilir burada çözünür duruma getirildikten sonra safraya taşınır.

Eğer karaciğeriniz de bir problem oluştu ise bahsi geçen bilirubin safraya taşınamaz ve kandaki bilirubin miktarı artar.Buda deriyi sarartır ve sarılık denilen olay meydana gelir.

Safra yollarında meydana gelen tıkanıklık nedeniyle oluşan sarılık da ise,bilirubinin kan'da artması neticesinde (pre-hepatik sebepler; örn:yenidoğan sarılığı), safra taşlarının safra akımına mani olması sarılık oluşumna neden olur.

Sarılık Belirtileri

Yeni doğan bir bebeğin kanında bulunması gereken biluribin miktarı 1-2 mg/dl’dir. Bu miktar 5 mg/dl’yi aştığında sarılık fark edilir ve ilk olarak göz akları (sklera) sararmaya başlar. Kanda bulunan biluribin miktarı ile vücuttaki yayılımı arasında iyi bir uyum vardır. Biluribin 5 – 8 mg/dl olduğunda sarılık baş ve boyuna yayılır. 8 – 10 mg/dl olduğunda gövdenin üst kısmında, 10 – 16 mg/dl’de ise kol ve bacaklarda sarılık gözlenir. El ve ayaklara kadar inen sarılıklarda biluribin değeri 20 mg/dl civarındadır. Bu değerler klinik ölçümlerde teyit edilir. Bu yüzden çocuk hekiminiz gerek gördüğü durumlarda bebeğinize kan testi yapılmasını isteyecek kandaki biluribin düzeyini ölçecektir.


Sarılık testi ne zaman yapılmalı?

Göbek çizgisi altına inen cilt sarılıklarında mutlaka sarılık testi yapılmalıdır.


Bebekler neden sarılık olur?

Bebek karaciğerinin biluribini tutma ve biluribini değiştirme sürecindeki enzim eksikliğinden yeni doğan sarılıkları (Fizyolojik) sarılık oluşur. Yeni doğan bebekte her gün kg başına 10 mg biluribin üretilir. Bu değer erişkinin iki katından fazladır. Çocuk doktorunuz tarafından takip edilecek olan bu sarılık, çoğu zaman özel bir tedaviye gerek kalmadan bir hafta 10 gün içinde geçebilir. Prematürelerde bu süreç 2 – 4 haftaya uzayabilir. Fizyolojik sarılıklar genellikle tedavisiz geçse de mutlaka doktor kontrolünde takibi yapılmalıdır. Çünkü yükselen sarılıkta tanı ve tedavi gecikirse bazen “KERNİKTERUS” denilen bir hastalık görülebilir. Biluribin maddesi beyinde birikir, bazal ganglion denilen bir bölgeyi etkilerve beyin hasarına yol açar. Bu nedenle bebeğinizde sarılık belirtisi varsa lütfen ciddiye alınız ve bir uzman hekime danışınız.


Fizyolojik sarılık yeni doğanlarda en sık hangi dönemde görülür?

Fizyolojik sarılık yeni doğanlarda, en sık 3 – 10 gün arasında görülür.


Nasıl Bulaşır?

Yeni doğanın fizyolojik sarılığı bulaşıcı değildir.


Fizyolojik sarılık tedavi yöntemleri nelerdir?

İlk kez 1958 yılında bahçede gezmeye çıkarılan sarılıklı bebeklerin renginin güneş ışığı ile açıldığı tesadüfen gözlenmiş ve fototerapinin temelini oluşturmuştur. Fototerapi, sarılık tedavisinde en sık kullanılan tedavi yöntemidir.

Hafif fizyolojik sarılıklar tedavi gerektirmez. Ancak 15 mg/dl’yi geçen ve düşmeyen sarılıklarda, en sık uygulanan tedavi ultraviyole ışınlarının kullanıldığı fototerapidir. Etkili bir yöntemdir. Işığın etkisi ile biluribin, suda eriyen ve vücuttan kolayca atılabilen bir hale gelir. Bebeğin deri yüzeyi çok geniş olduğu için, ışık tedavisinin etkisi çok daha belirgindir. Tedavi sırasında bebek tamamen çıplak bırakılır. Gözleri ışıktan zarar görmemesi için kapalıdır. Bu işlemle bebeğin derisinden sıvı kaybı olacağından dışarıdan ek sıvı verilir.

Sarılık tedavisinde amaç beyinde oluşabilecek problemleri önlemektir.

Zamanında Doğmuş Bebek Fototerapi Sınırı (Biluribin Düzeyi)

2.gün (25 – 48 St.) % 12 mg/dl
3.gün (48 – 72 St.) % 15 mg/dl
3.günden sonra % 17 mg/dl


Kan Değişimi

Kanda ki biluribin düzeyi aşırı yükselir ve kernikterus riski (Biluribinin beyine yerleşmesi) oluşursa hızlı ve güvenli bir yöntem olarak kan değişimi yapılır.

 
  • 0 Oy - 0 Ortalama
Bu konuyu görüntüleyen kullanıcı(lar):
 1 Ziyaretçi
Bu konuyu görüntüleyen kullanıcı(lar):
 1 Ziyaretçi