Turkse Lessen 22

Infinitief met bezitsachtervoegsel


In les 20 hebben we de onbepaalde wijs besproken. Dit houdt in dat een werkwoord op een dusdanige manier kan worden vervoegd dat het werkwoord daardoor als onderwerp, lijdend voorwerp, et cetera op kan treden in een zin. 

Infinitief met bezitsconstructie als onderwerp

Bij een aantal vaste constructies vormt het infinitief met bezitsconstructie het onderwerp van de zin. Het krijgt dan dus een bezitsuitgang, maar géén uitgang van een naamval. 

Infinitief met bezitsconstructies in andere naamvallen

Hierboven hebben we de constructie infinitief + bezitsachtervoegsel behandeld, waarbij deze constructie de rol van het onderwerp in de zin speelde. In zo'n geval is er geen naamval van toepassing.


Turkse Lessen 23

Infinitief: vier verschillende vormen


In les 20 en 22 hebben we diverse vormen van infinitieven besproken. Om te beginnen kunnen we het volledige werkwoord (stam + mek) in een zin gebruiken, zoals in içmek istiyorum. (Ik wil roken.) Daarnaast kunnen we een meer uitgebreid infintief vormen door de combinatie stam + me + eventueel bezitsachtervoegsel + eventuele naamval, zoals in içmemi istiyor (Hij wil dat ik rook).

Hiermee zijn echter niet alle mogelijke vormen behandeld.

Vervoegingen met -dik en -ecek

De vervoegingen gaan vergelijkbaar als de vervoeging met -me zoals besproken in les 22. We nemen weer de stam van het werkwoord, bijvoorbeeld gel of git en plakken daar nu -dik (viervormige klinkerharmonie) achter.

Wanneer welke vorm?

algemene handeling of concreet feit

Er zijn dus in totaal vier manieren om een infinitief te vormen: -mek, -me, -dik en -ecek. De eerste twee worden gebruikt in zinnen waarbij de nadruk ligt op de algemene, tijdloze handeling.