Turkse Lessen 28 & 29
Turkse Lessen 28
betrekkelijke bijzinnen met -dik, -ecek, -miş en -r
inleiding
In les 26 hebben we het gehad over betrekkelijke bijzinnen die je kunt maken door het werkwoord in de bijzin het achtervoegsel -(
y)en te geven. Dit betrof zinnen als: 'De man die daar loopt is mijn vader.', 'De vrouw die gezond is drinkt veel melk.' et cetera.
betrekkelijke bijzin met -dik
Met het achtervoegsel -
dik (tweevormige klinkerharmonie) maak je een betrekkelijke bijzin die in de verleden tijd of in de tegenwoordige tijd staat. In welke tijd de bijzin staat maak je op uit de tijd van het werkwoord in de hoofdzin.
betrekkelijke bijzin met -ecek
gebruik zonder bezitsachtervoegsel
Met het -
ecek achtervoegsel maak je betrekkelijke bijzinnen die in feit of handeling in de toekomst beschrijven. In tegenstelling tot het -
dik achtervoegsel, dat altijd met bezitsachtervoegsel wordt gebruikt, kent het -
ecek achtervoegsel (tweevormige klinkerharminie) een vorm mét bezitsachtervoegsel, maar ook een vorm zonder bezitsachtervoegsel.
betrekkelijke bijzin met -miş
Het achtervoegsel -
miş is het achtervoegsel van de indirecte verleden tijd. Ook bij het vormen van betrekkelijke bijzinnen heeft het die betekenis.
betrekkelijke bijzin met -r
Het achtervoegsel -
r is het achtervoegsel van de brede tijd. De ontkennende vorm wordt gemaakt door het -
maz achtervoegsel (tweevormige klinkerharmonie).
Turkse Lessen 29
vorming van de stam van een werkwoord
In deze les gaan we het hebben over de vorming van de werkwoordstam. Er zijn allerlei achtervoegsels die geplaatst kunnen worden achter de stam van een werkwoord en die daarmee een nieuwe stam vormen.
het wederkerend werkwoord
Een wederkerend werkwoord gebruik je als de handeling beschreven door het werkwoord betrekking heeft op het onderwerp zelf in plaats van het lijdend voorwerp. In het Nederland zouden we dan zeggen: 'Ik was mezelf', 'Hij kleed zichzelf aan' et cetera.
het wederkerig werkwoord
Daar waar het wederkerend werkwoord aangeeft dat de handeling betrekking heeft op 'jezelf', geeft het wederkerig werkwoord aan dat de handeling berekking heeft op meerdere mensen die 'met elkaar' de handeling uitvoeren. Het achtervoegsel dat hierbij direct achter de stam komt is het achtervoegsel -(
i)
ş (viervormige klinkerharmonie).
de passieve vorm
In een passieve zin is het niet van belang wie nu precies de handeling uitvoert. Het object waarop de actie wordt uitgevoerd wordt het onderwerp van de zin gemaakt.
ÖM ile soru cevaplamiyoruz! Forum'a yazın cevaplardan herkes yararlansın!