Tanıma Davası ve Tenfiz Davası Hakkında Ayrıntılı Hukuki İnceleme : -

Sahin
Forum Kurucusu

856

03-03-2015:14:33

GİRİŞ

Türkiye Cumhuriyeti yurtdışına oldukça fazla vatandaşını çalışmak, okumak v.b sebeplerle göndermiştir. Bu vatandaşların bir kısmı geri dönmüş bir kısmı ise uzun yıllardır hala gurbettedir. Dünyanın birçok ülkesinde Türk Kökenli vatandaşlarımız yaşamaktadır. Özellikle Avrupa’da Almanya, Fransa, Belçika, Hollanda, İsveç ve İsviçre başta olmak üzere Kanada, ABD, Çin, Japonya, Rusya, Azerbaycan v.b ülkelerde birçok Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı ya da çifte vatandaşlığa sahip yurttaşlarımız bulunmaktadır.

Türk vatandaşlarımız uzun yıllar yabancı ülkelerde yaşaması, oturum alınabilmesi, v.b sebeplerle yabancılarla evlenmektedir. Bazı vatandaşlarımız da gurbetçi ailelerin çocuklarıyla evlenmektedir. Bu evliliğin Türkiye’de resmi mercilere bildirilmesinden sonra ise evlilik kayıtlara geçtiği için Yurtdışında boşanılmış olsa bile bu karar Türkiye’de kendiliğinden geçerli olmamaktadır. Yurtdışında boşanma kararı almış olan bir Türk çoğu zaman bu duruma dikkat etmemekte ve bu durum çeşitli sorunları meydana getirmektedir. Bu sıkıntılara örnek vermek gerekirse boşanma kararının Türkiye’de kendiliğinden tanındığını düşündüğü için evliliğini ertelemek zorunda kalan, aynı anda iki kişiyle evli gibi görünen, çocuğunu gerçek annesi üzerine kayıt ettiremeyen kişilerin durumları konumuz hakkında en sık yaşanan örnekleri teşkil etmektedir.

Gurbetçi vatandaşlarımız Özellikle Yurtdışında boşanma kararı alındıktan sonra bu kararın Türkiye’de uygulanması için gerekli prosedürler yerine getirilmeden Türkiye’de boşanmış sayılmayacağını bilmelidirler.

YURT DIŞINDA ALINMIŞ BİR BOŞANMA KARARI TÜRKİYE’DE NASIL GEÇERLİ OLUR?

Bu konuda öncelikle Yurtdışında alınmış kararın hangi ülkede alındığının önemi vardır. İkili anlaşmalar ve mütekabiliyet ilkesi gereğince bazı ülkelerde alınan kararları Türk Mahkemeleri tanıyabilmektedir. Fakat bazı ülkelerde alınan kararlar ise Türkiye Cumhuriyeti nezdinde yok hükmündedir. Almanya ile ikili anlaşmamız olması sebebiyle Almanya’da boşanmış bir gurbetçi vatandaşımız mahkeme kararını Türkiye’de tanıtılabilecekken Japonya’da boşanmış bir vatandaşımız bu konuda Japonya ile ikili anlaşmamız olmaması sebebiyle ilgili kararı Türk mahkemelerinde tanıtılamayacaktır. Japonya gibi ikili anlaşmamız olmayan ülkede yaşayan gurbetçilerin bu durumda yapması gereken ise sıfırdan bir boşanma davası açmak olacaktır.

1.BÖLÜM

TANIMA DAVASI NEDİR?

Yabancı mahkemelerce verilmiş (Türkiye ile arasında İkili anlaşma bulunan ülkelerin) yargı kararının Türkiye’de geçerli olabilmesi için açılması gereken davaya Tanıma Davası denir. Tanıma davası niteliği itibariyle icrai içerik taşımaz. Tanıma davası bir kararın yaptırılmasına yönelik değil bir durumun tespitine yönelik karar verir. Eğer sadece boşanma kararı Türkiye’de geçerli olsun isteniyorsa tanıma davası açmak yeterlidir.

TANIMA DAVASI AÇMA ŞARTLARI NELERDİR?

Tanıma davası açmak için öncelikle Yabancı Mahkemelerde verilmiş bir mahkeme kararı olması gereklidir. Yabancı Mahkemenin ülkesi ile Türkiye arasında bu konuda ikili anlaşma olması gereklidir.

TANIMA DAVASINDA GEREKLİ EVRAKLAR NELERDİR?

Öncelikle tanıma davası açmak için ayrıntılı açıklamaların bulunduğu bir dava dilekçesi hazırlanması gerekmektedir. Dava dilekçesinin içeriğinin avukat tarafından hazırlanması dava süresi ve davanın doğru sonuçlandırılması açısından oldukça önemlidir.

Dava Dilekçesi ile birlikte aşağıdaki evrakların mahkemeye sunulması gerekmektedir.
Yabancı Mahkeme tarafından verilmiş boşanma kararı aslı;
Yabancı Mahkeme tarafından verilmiş boşanma kararı kesinleşme şerhinin aslı;
Kararın noterden onaylı tercümesi (konsolosluktan onaylı da olabilir)
Kararın verildiği ülkenin resmi makamlarınca onaylanması (bu onay genelde Apostille denilen şerhin düşülmesiyle yapılmaktadır. Apostille sadece Lahey Anlaşmasına taraf ülkelerce verilen yaşanılan yabancı ülke Lahey Anlaşmasına taraf değil ise konsolosluktan da karar onayı alınabilir)

TANIMA DAVASI NEREDE AÇILIR?

Tanıma davası tarafların son ikametgâh mahkemesinde açılır. Taraflar eğer Türkiye’de hiç yaşamamış ise davanın açılacağı yer Ankara mahkemeleridir. Taraflar aralarında anlaşarak da davayı belirli bir mahkemede açabilirler. Davanın açılacağı mahkeme ise yabancı mahkeme kararına göre belirlenir. Boşanma davalarının tanınması davası Aile Mahkemelerinde açılacaktır.

TANIMA DAVASI NE KADAR SÜRER?

Tanıma davasında tebligatların yapılması sorunu haricinde süre oldukça kısadır. Fakat tarafların yurtdışında bulunması sebebiyle taraflara tebligat işlemi uzun sürmektedir. Özellikle yurtdışına tebliğin adresin yetersizliği v.b durumlar nedeniyle yapılamaması nedeniyle süreler daha uzamaktadır. Bu durumun çözümü ise iki tarafa avukat tayin edilmesi ile olur. Eğer iki tarafın avukatı var ise Tanıma davası 1-2 celse içerisinde bitmekte bu da açılma süresi ile birlikte ortalam 2-6 ay arasında sürmektedir. Tarafların vekilleri olmadığı durumlarda ise bu davalar tebliğ süreçleri dolayısıyla 2-3 yıl arasında sürebilmektedir.

TANIMA DAVASI SONUÇLARI NEDİR?

Tanıma davası sonucunda yabancı bir mahkemece verilmiş hüküm Türk mahkemelerince tanınmış olunur. Fakat unutulmaması gereken en önemli durum eğer yabancı mahkeme kararının içerisinde bir işin yapılması hususu var ise tanıma davası değil tenfiz davası açılması gerekir. Zira tanıma davaları sonucunda icrai hükümlerin yerine getirme kararı verilemez. Tanıma davasında verilen karar sadece yabancı mahkemece verilmiş kararın kabulüdür.

2.BÖLÜM

TENFİZ DAVASI NEDİR?

Yabancı mahkemelerce verilmiş (Türkiye ile arasında İkili anlaşma bulunan ülkelerin) yargı kararının içeriğinde uygulama gerektiren icrai işlemler mevcutsa bu kararların Türkiye’de geçerli olup uygulanabilmesi için açılması gereken davaya Tenfiz Davası denir. Tenfiz davasının tanıma davasından tek farkı sadece icrai niteliği olmasıdır. Tanıma davası bir kararın yaptırılmasına yönelik değil bir durumun tespitine yönelik karar verir. Eğer sadece boşanma kararı Türkiye’de geçerli olsun isteniyorsa tanıma davası açmak yeterlidir. Fakat boşanma kararında nafaka, velayet, tazminat v.b icrai yükümlülükler mevcutsa bu durumda Tenfiz davası açılması gerekmektedir.

TENFİZ DAVASI AÇMA ŞARTLARI NELERDİR?

Tenfiz davası açmak için öncelikle Yabancı Mahkemelerde verilmiş icrai niteliğe haiz bir mahkeme kararı olması gereklidir. Ayrıca yabancı mahkemenin ülkesi ile Türkiye arasında bu konuda ikili anlaşma olması gereklidir.

TENFİZ DAVASINDA GEREKLİ EVRAKLAR NELERDİR?

Öncelikle tenfiz davası açmak için ayrıntılı açıklamaların bulunduğu bir dava dilekçesi hazırlanması gerekmektedir. Dava dilekçesinin içeriğinin avukat tarafından hazırlanması dava süresi ve davanın doğru sonuçlandırılması açısından oldukça önemlidir.

Dava Dilekçesi ile birlikte aşağıdaki evrakların mahkemeye sunulması gerekmektedir.
Yabancı Mahkeme tarafından verilmiş icrai nitelikteki boşanma kararı aslı;
Yabancı Mahkeme tarafından verilmiş icrai nitelikteki boşanma kararı kesinleşme şerhinin aslı;
Kararın noterden onaylı tercümesi (konsolosluktan onaylı da olabilir)
Kararın verildiği ülkenin resmi makamlarınca onaylanması (bu onay genelde Apostille denilen şerhin düşülmesiyle yapılmaktadır. Apostille sadece Lahey Anlaşmasına taraf ülkelerce verilen yaşanılan yabancı ülke Lahey Anlaşmasına taraf değil ise konsolosluktan da karar onayı alınabilir)

TENFİZ DAVASI NEREDE AÇILIR?

Tenfiz davası tarafların son ikametgâh mahkemesinde açılır. Taraflar eğer Türkiye’de hiç yaşamamış ise davanın açılacağı yer Ankara mahkemeleridir. Taraflar aralarında anlaşarak da davayı belirli bir mahkemede açabilirler. Davanın açılacağı mahkeme ise yabancı mahkeme kararına göre belirlenir. Boşanma davalarının tenfizi davası Aile Mahkemelerinde açılacaktır.

TENFİZ DAVASI NE KADAR SÜRER?

Tenfiz davasında tebligatların yapılması sorunu haricinde süre oldukça kısadır. Fakat tarafların yurtdışında bulunması sebebiyle taraflara tebligat işlemi uzun sürmektedir. Özellikle yurtdışına tebliğin adresin yetersizliği v.b durumlar nedeniyle yapılamaması nedeniyle süreler daha uzamaktadır. Bu durumun çözümü ise iki tarafa avukat tayin edilmesi ile olur. Eğer iki tarafın avukatı var ise Tenfiz davası 1-2 celse içerisinde bitmekte bu da açılma süresi ile birlikte ortalama 2-6 ay arasında sürmektedir. Tarafların vekilleri olmadığı durumlarda ise bu davalar tebliğ süreçleri dolayısıyla 2-3 yıl arasında sürebilmektedir.

TENFİZ DAVASININ SONUÇLARI NEDİR?

Tenfiz davası sonucunda yabancı bir mahkemece verilmiş icrai nitelikteki hükümler Türk mahkemelerince de kabul edilmiş olunur. Bu kararla Türkiye’de kendiliğinden işleme konulamayacak olan, nafaka, maddi – manevi tazminat, velayet gibi yabancı mahkeme kararının hükümleri uygulanabilir hale gelecektir. Tenfiz davasının sonucunda yabancı mahkeme kararının içerisinde geçen yaptırıma dair kararlar Türkiye sınırları içerisinde resmi kanaldan yaptırım gücüne sahip olmuş olacaktır.

Alinti

ÖM ile soru cevaplamiyoruz! Forum'a yazın cevaplardan herkes yararlansın!

Sahin

jaguare07